W styczniu 2019 r., na wniosek Burmistrza Radzymina z października 2018 r. , Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska podjęła decyzję o podjęciu postępowania w sprawie bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku na terenie wyrobiska po dawnym wydobyciu gliny w Zawadach.
Analogiczne postępowanie RDOŚ toczy się od czerwca 2018 r. w sprawie wyrobiska w Mokrem, również w związku z wnioskiem Burmistrza Radzymina. Wyrobiska znajdują się na terenie prywatnych działek i zachodzi podejrzenie, że na przestrzeni ostatnich kilku lub nawet kilkunastu lat zostały wypełnione materiałami nieprzeznaczonym do rekultywacji wyrobisk i w efekcie zanieczyszczone produktami rozkładu odpadów organicznych.
Od 2015 roku burmistrz Krzysztof Chaciński i podlegli mu urzędnicy z Referatu Środowiska i Gospodarki Odpadami podejmują intensywne działania, aby zbadać i zneutralizować zanieczyszczenia wyrobiska w Zawadach i w Mokrem. Działania wymagają zaangażowania odpowiednich instytucji ? aby rozwiązać problem zanieczyszczenia wyrobisk, gmina Radzymin współpracuje zarówno z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, jak i Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska, Marszałkiem Województwa Mazowieckiego i Starostą Wołomińskim. O problemie informowano Urząd Wojewódzki i posłów Komisji ds. Samorządu Terytorialnego Sejmu RP.
Efektem tych działań było m.in. wszczęcie przez RDOŚ na początku roku 2016 postępowań w sprawie bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku na terenie prywatnych działek z dawnymi wyrobiskami w Mokrem i Zawadach. Wcześniej okoliczni mieszkańcy zgłaszali wielokrotnie uciążliwości związane z przykrym zapachem, który wydobywał się ze zrekultywowanych wyrobisk. W latach 2016 i 2017 na wyrobiskach były prowadzone badania próbek gruntu z wyrobisk i wód w okolicznych rowach melioracyjnych. Wykazały one zanieczyszczenia substancjami, pochodzącymi z odpadów organicznych, co z duży prawdopodobieństwem wynika z nieprawidłowej rekultywacji wyrobisk przez właścicieli terenu.
Postępowania RDOŚ wszczęte w 2016 roku zostały następnie zawieszone, przy czym RDOŚ zażądał działań po stronie gminy i właścicieli terenu. Wśród tych działań były m.in. wymienione powyżej badania próbek gruntu i wody oraz wykonane na koszt właścicieli opryski terenu, które miały neutralizować źródła najbardziej uciążliwego zapachu. Na skutek działań, podjętych przez gminę, właściciele terenu stali się też otwarci na współpracę i w 2017 roku na swój koszt sporządzili opracowanie nt. możliwych działań naprawczych w zakresie ochrony środowiska na zrekultywowanych wyrobiskach.
W lutym 2018 roku Burmistrz Radzymina wydał decyzje, które nakazywały właścicielom działek wywiezienie odpadów z nieprawidłowo zrekultywowanych wyrobisk. Przed podjęciem tych decyzji rozpatrywano kwestię, czy i jak należałoby to zrobić, biorąc pod uwagę fakt, że w wyrobiskach zaszły procesy gnilne i przemiany chemiczne, które mogłyby spowodować dalsze szkody w środowisku. Zdecydowano o ostrożnym wywozie najbardziej problemowych części składowiska. Latem ubiegłego roku z wyrobiska w Mokrem wywieziono około 120 ton odpadów, a jesienią ? około 170 ton z wyrobiska w Zawadach. Wywóz odpadów był jednym z warunków, dzięki którym RDOŚ wznowił postępowania.
W przypadku wyrobiska w Mokrem RDOŚ wznowił postępowanie w sprawie bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku i szkody w środowisku już w czerwcu 2018 r. po wykonanych badaniach gruntu i wody. W sierpniu 2018 r. RDOŚ wydał również decyzję, która zobowiązywała właścicieli wyrobisk w Mokrem do wykonania badań zanieczyszczenia gleby.
Postępowanie w sprawie wyrobiska w Zawadach zostało wznowione przez RDOŚ w styczniu 2019 r. Decyzja o tym postępowaniu zobowiązuje właścicieli działek do podjęcia działań naprawczych, które mają na celu zneutralizowanie zagrożenia szkodą w środowisku i dotychczasowych szkód. Projekt takich działań naprawczych musi być przedłożony do uzgodnień z RDOŚ.
O problemach z nieprawidłową rekultywacją wyrobisk pisaliśmy wcześniej m.in. w komunikacie na temat nieprawidłowości w rekultywacji wyrobisk w Zawadach i Mokrem z dn. 5 lutego 2018 r. Kolejne komunikaty będą publikowane w miarę rozwoju sytuacji.
Problem nieprawidłowej rekultywacji dawnych wyrobisk staje się coraz bardziej powszechny w całej Polsce w obliczu ciągłego wzrostu kosztów utylizacji odpadów komunalnych, przemysłowych i niebezpiecznych ? wyrobiska są często wykorzystywane do ich nielegalnego składowania.
Źródło: UMiG Radzymin