Jerzyk (Apus apus) to gatunek średniego ptaka wędrownego, zimujący w południowej części Afryki. Dość licznie występuje na terenie całego kraju – najliczniej w dużych miastach, gdzie gnieżdżą się w stropodachach i szczelinach elewacji wysokich budynków. Od lat 90. XX wieku obserwuje się stopniowe zmniejszanie liczebności jerzyków w miastach. Wśród przyczyn wymienia się przede wszystkim remonty i termomodernizacje oraz zastępowanie starych budynków nowymi. Powoduje to utratę miejsc lęgowych dogodnych dla jerzyków.
Jerzyki objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Jedną z form czynnej ochrony tego gatunku jest rozwieszaniu skrzynek lęgowych o specjalnej konstrukcji (budka pozioma, ze spłaszczonym otworem umieszczonym z boku budki), umożliwiających jerzykom założenie nowych miejsc lęgowych. Dzięki inicjatywie Komitetu Rewitalizacji Gmina Wołomin planuje zakup budek lęgowych dla jerzyków, które będą umieszczane we wskazanych przez mieszkańców lokalizacjach.
Najlepszy czas na wieszanie budek dla jerzyków to koniec kwietnia, ponieważ jerzyki przylatują do nas na początku maja. Jeżeli powiesimy je znacznie wcześniej budki mogą zostać zasiedlone przez wróble.
Jerzyk jest gatunkiem kolonijny i należy umieszczać te budki w grupach w niewielkiej odległości od siebie. Powinny znajdować się na wschodniej lub południowej stronie piętrowego budynku, w szczytowej jego części, tak aby wysokość ściany pod budką wynosiła co najmniej 5 m. Budki mogą być zawieszone na elewacji budynku.
Warto pamiętać, że jerzyki są naszymi sprzymierzeńcami w walce z plagą komarów w mieście. Jeden osobnik może dziennie zjeść 20 000 komarów i meszek. Pomagając jerzykom, pomożemy też sobie.
Propozycje lokalizacji budek lęgowych dla jerzyków prosimy przesyłać na adres: rewitalizacja@wolomin.org.pl do dnia 15 marca 2024 r.
Komitet Rewitalizacji przeanalizuje wszystkie zgłoszenia i wybierze te stwarzające najlepsze warunki do zasiedlenia budki przez jerzyki.