O zdrowiu i zbliżających się wyborach rozmawiamy z Joanną Wichą, kandydatką do sejmu z komitetu Lewica. Joanna Wicha kandyduje z 2. miejsca w okręgu 20. (Podwarszawski) z list Lewicy. Polityką zajmuje się od 2015 roku. W latach 2020-2022 była członkinią Zarządu Krajowego Lewicy Razem. Joanna jest wieloletnią, aktywną członkinią związków zawodowych, uczestniczyła w okrągłym stole dot. psychiatrii, ekspertką ds. zdrowia i współtwórczynią lewicowego programu w tematyce zdrowia.
Kandydujesz do sejmu, bo…
Kandydowałam już w 2019 roku pod hasłem „Zdrowiej z Aśką” z 13. miejsca, także na listach Lewicy. Chciałam zwrócić uwagę na problemy związane z ochroną zdrowia; na wyzwania, z jakimi mierzą się osoby starsze i nie otrzymują wsparcia od państwa. Mówiłam o tym, co zostawimy po sobie młodym i jak zmieniać rzeczywistość dla nich. Na tym mi szczególnie zależy, jestem matką już dorosłej córki, a od tego roku także babcią. Nie ukrywam, że to ostatnie dało mi dużo energii, aby jeszcze mocniej zawalczyć o zmiany.
W 2019 roku na mieście pojawiły się twoje plakaty w stroju pielęgniarki. Nietypowe było to, że nie w garsonce.
Pracuję w polskiej ochronie zdrowia od 1986 roku jako pielęgniarka. Zaznaczam, że w polskiej, bo nigdy nie kusiło mnie, aby wyjechać, choć rozumiem moje koleżanki, które z frustracji na niskie pensje i brak poszanowania zawodu przez rządzących, zdecydowały się na to. Bardzo identyfikuję się ze swoim zawodem, byłam w Białym Miasteczku, działam w związkach zawodowych, więc było to dla mnie naturalne – startuję jako pielęgniarka, nie udaję kogoś, kim nie jestem.
A później wydarzyła się pandemia.
Która pokazała jak w bardzo złym stanie jest polska ochrona zdrowia. Ludzie wtedy chyba uświadomili sobie, że naprawdę jest źle, i szansa na to, że jutro sami znajdą się na szpitalnym łóżku zaczęła być naprawdę realna. I kiedy staje się przed taką wizją, to chce się mieć pewność, że nie zabraknie łóżek, że personelu medycznego w Polsce też jest wystarczająco, a jak trzeba, to karetka dojedzie na czas do nas lub naszych bliskich. Wtedy była szansa, aby zacząć nie tylko poważną debatę o stanie ochrony zdrowia, ale i zacząć wdrażać zmiany.
I coś się zmieniło?
Kandyduję na Mazowszu. I dajmy na to, w Otwocku, są znakomici lekarze-specjaliści. A mimo to w zeszłym roku pozwolono złożyć wypowiedzenia kilkudziesięciu ortopedom, kiedy związki zawodowe walczyły o podniesienie ich płac. Nie próbowano ich za wszelką cenę zatrzymać albo chociaż usiąść do sensownego dialogu! Przecież obu stronom zależy na pacjentach. My jako Lewica mówimy – 8% PKB na zdrowie. Dofinansowanie szpitali – przy takim wzroście wydatków na ochronę zdrowia uda nam się zapewnić 4 mld zł rocznie na remonty i zakup sprzętu w szpitalach powiatowych i wojewódzkich. Do tego lepsza profilaktyka.
Przy takich kolejkach do lekarzy?
Naszą propozycją jest wzmocnienie roli placówek POZ, chcemy, żeby w takich placówkach poza lekarzem i pielęgniarką był fizjoterapeuta, dietetyk, farmaceuta, psycholog. Poza tym, bezpieczeństwo lekowe. Mało kto się o to upomina, a farmaceuci i pacjenci biją na alarm – brakuje leków w aptekach. Jak pacjent ma się czuć bezpiecznie?
No właśnie, psycholog. Mówiłaś o wsparciu młodych, a jeden z ich głównych postulatów to dobra, godna opieka psychologiczna i psychiatryczna.
Tak. I to jest pilne. Sytuacja, w której dostępu do psychologa lub psychoterapeuty nie zabezpiecza publiczna ochrona zdrowia jest bardzo zła. I niebezpieczna. Często brak natychmiastowej pomocy psychologicznej kończy się tragicznie. Wzmocnienie systemu publicznego w tej dziedzinie to jedna z tych rzeczy, o które Lewica będzie walczyła z całych sił. Musimy także zmienić sytuację infrastrukturalną szpitali i oddziałów psychiatrycznych, to mają być ośrodki pomocy, a nie strachu.
Jako Lewica musimy mieć dobrą ofertę dla młodych ludzi. Jesteśmy formacją, w której działa dużo młodych osób, ufają nam. Przyglądamy się, chcemy odpowiedzieć na ich potrzeby. Stąd postulaty o wprowadzeniu prawa do wizyty ginekologicznej bez asysty rodzica albo skorzystania z porady ginekologicznej lub urologicznej na podstawie wyłącznie własnej zgody od 15. roku życia. Najwyższy czas zacząć traktować młodych dorosłych podmiotowo. I mówię z doświadczenia – moją kampanię do sejmu wspierają mocno osoby w wieku mojej córki i młodsze, słucham się ich i jeśli zostanę posłanką, to obiecuję dalej słuchać bardzo uważnie.
Z oczywistych powodów krążymy wokół ochrony zdrowia, a z czym jeszcze idziesz do sejmu?
Renta wdowia. To jeden z głównych postulatów Lewicy i OPZZ. Sama za trzy lata wejdę w wiek emerytalny i póki co, mogę sobie tylko wyobrazić jak „znakomicie” będzie mi się żyło na tej emeryturze wypracowanej w budżetówce.
Obecnie renta rodzinna w przypadku, gdy umrze jeden ze współmałżonków, to 85% wyższego świadczenia. My chcemy, aby można było zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50% renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50% swojego świadczenia.
W 2019 roku postulowałaś powołanie Centrów Wsparcia Samodzielności, czyli miejsc, gdzie można by było uzyskać pomoc w codziennych czynnościach, które osobom starszym mogą sprawiać kłopot, chociażby wieszanie firanek albo przyniesienie ciężkich zakupów
To jest nadal aktualne! Jako Lewica chcemy także powołać publiczne domy dziennego pobytu. W ostatniej kampanii rozmawiałam w parku z paniami, które korzystają z takich placówek w jednej z warszawskich dzielnic, tam się zresztą poznały. Chodzi głównie o zapewnienie stymulacji intelektualnej, zaproponowanie sposobów na spędzenie czasu, możliwość nawiązywania kontaktów towarzyskich. Powinna być to powszechna oferta, nasze społeczeństwo się starzeje. Nie może być tak, że mamy takie ośrodki, ale tylko w dużych miastach, pojedyncze i schowane.
Jakieś marzenie?
Ale tak z serca?
Tak.
No to dobre życie dla wszystkich. Widzę taki obrazek: w ogródku kawiarni siedzi młodzież, siedzą starsi, piją kawę, nie spieszą się. To częsty widok we Włoszech, w małych miasteczkach, u nas – rzadko spotykany. Jak mam marzyć, to marzę, że i emeryt może sobie pozwolić na tę kawę w kawiarni, i młodzi, którzy wchodzą na rynek pracy. I jeszcze ci, co są pomiędzy byciem tym z definicji młodym a emeryturą (śmiech). Żeby mogli też na tę kawę pójść w przerwie od pracy, bo uporządkujemy i rynek pracy, i może skrócimy jej czas. Tak widzę ten obrazek i myślę sobie, że jeśli stanie się powszechny, to będzie to dowód na to, że Lewica jest w sejmie i prężnie działa. I załatwia sprawy, które są blisko ludzi.
Dzięki Aśka. To następna rozmowa na Wiejskiej?
Mam nadzieję. Ale lista pilnych rzeczy do naprawy, kiedy już pozbawimy PiS władzy, jest tak długa, że ta rozmowa to może dopiero na boże narodzenie
Więcej informacji z Mazowsza
Nowi ochotnicy w szeregach 5 Mazowieckiej Brygady OT
Innowatorzy Mazowsza wybrani
III Edycja Plebiscytu Ekologicznego – zgłoszenia do 31 stycznia 2025 r.
IPN zainaugurował ogólnopolską kampanię „Pamięć przetrwa dzięki Tobie”
