O Pałacu w Chrzęsnem dużo się mówi w ostatnim czasie w kręgach samorządowych. Przedstawiciele Zarządu Powiatu Wołomińskiego na poniedziałkowej konferencji prasowej wyjaśniał jak wyglądało postępowanie przetargowe ?Adaptacja zabytkowego pałacu w Chrzęsnem na cele edukacyjno-kulturalne ? wyposażenie zespołu pałacowego? ? opis i fakty. Opis został przygotowany przez starostwo.Rada Powiatu Wołomińskiego podjęła swego czasu uchwałę o kompleksowym remoncie zabytkowego XVII-wiecznego pałacu w Chrzęsnem. W pierwszym etapie odnowiono budynek pałacu i oficyn, w drugim etapie Zarząd Powiatu ogłosił w 2012 roku przetarg na ?Adaptację zabytkowego pałacu w Chrzęsnem na cele edukacyjno-kulturalne ? wyposażenie zespołu pałacowego?.
1. W wyniku przeprowadzonej przez Urząd Zamówień Publicznych w połowie 2014 roku kontroli w/w postępowania przetargowego kontrolujący ustalili co następuje:
– kierownik zamawiającego (czyli ówczesny starosta Piotr Uściński) w SIWZ oraz ogłoszeniu o zamówieniu dokonał opisu sposobu oceny warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia wskazując, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy wykażą się zrealizowaniem dostaw zgodnych z zakresem przedmiotu zamówienia (m. innymi meble historyczne i stylizowane, zasłony itp.). Na potwierdzenie powyższego warunku potencjalny wykonawca miał złożyć wykaz co najmniej dwóch dostaw podobnego typu, każdej o wartości minimum 500.000 złotych, w tym przynajmniej jednej w obiektach wpisanych do rejestru zabytków, zgodnych z zakresem przedmiotu zamówienia;
– wpłynęły trzy oferty. Jako najkorzystniejszą wybrano ofertę wykonawcy ? firmy HEN-MAR, który przedstawił trzy referencje, w tym jedną na pracę podobnego typu jak w SIWZ w pałacu Sobańskich w Warszawie i dwie, które nie spełniały tego warunku;
– z treści wykonanych dostaw i zgłoszonych referencji nie wynikało zrealizowanie przez HEN-MAR co najmniej dwóch dostaw wyposażenia, mających za przedmiot elementy wymienione w treści warunku udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia. Ponadto wskazana wartość zamówień nie wyodrębniała ceny za wykonanie samych dostaw;
– w toku postępowania przetargowego kierownik zamawiającego (starosta Piotr Uściński) nie dokonał czynności wezwania wykonawcy, firmy HEN-MAR, do uzupełnienia wykazu wykonanych dostaw i posiadanych referencji w oparciu o art. 26 ust.3 ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp), szczególnie że zamawiający został poinformowany pisemnie przez innego uczestnika postępowania o uchybieniach i brakach w dokumentach złożonych przez HEN-MAR, ale nie udzielił informującemu żadnej odpowiedzi na pismo w tej sprawie;
– wobec zaniechania ustalenia przez kierownika zamawiającego faktu rzeczywistego spełnienia przez HEN-MAR w/w warunku udziału w postępowaniu Prezes Urzędu Zamówień Publicznych zwrócił się w imieniu UZP do wystawców referencji oraz odbiorców dostaw zrealizowanych rzekomo przez HEN-MAR o wyjaśnienia. Odpowiedzi udzieliła tylko jedna firma wystawiająca referencje informując, że nie była odbiorcą żadnych dostaw związanych z dostarczeniem mebli historycznych i stylizowanych, kopii obrazów, tkanin dekoracyjnych itp., a firma HEN-MAR wyremontowała im tylko w ramach zlecenia dach. Pozostali adresaci pism UZP, którzy wystawili firmie HEN-MAR referencje nie udzielili odpowiedzi, więc Prezes UZP zwrócił się do podmiotów, na rzecz których zamówienia wskazane w wykazie wykonywanych dostaw były realizowane. Nikt nie potwierdził wymaganych warunków tj. wartości ponad 500.000 złotych oraz dostaw wyposażenia historycznego i stylizowanego;
– z informacji uzyskanych przez Prezesa UZP od wystawców referencji i odbiorców dostaw wynika, że co najmniej dwie z trzech wykazanych dostaw realizowanych przez HEN-MAR nie odpowiadały opisowi warunków udziału w zakresie wymaganego doświadczenia. Ponadto, opis części dostaw zawarty w wykazie przedłożonym przez firmę HEN-MAR wskazuje na podanie przez tego wykonawcę nieprawdziwych informacji, które wpłynęły na ocenę w/w wykonawcy jako spełniającego warunek wiedzy i doświadczenia, a następnie na ocenę jego oferty jako najkorzystniejszej;
– zgodnie z treścią art. 24 ust.2 pkt 3 ustawy Pzp, z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik postępowania;
– zamawiający w SIWZ określił jednoznacznie warunek udziału w postępowaniu dotyczący wiedzy i doświadczenia, wymagając wykazania dostaw wykonanych w określonym czasie (jedna z dostaw wykraczała tu aż o 2 lata poza wymagany termin realizacji), o określonej wartości i obejmujace wskazane elementy składowe. Z treści wykazu dostaw przedłożonego przez HEN-MAR wynikało, że zrealizowane dostawy nie odpowiadały w pełni opisowi warunku zawartego w SIWZ a ponadto kierownik zamawiającego został poinformowany przez innego z potencjalnych wykonawców, biorącego udział w postępowaniu, o uchybieniach w ofercie firmy HEN-MAR. Mimo to starosta Piotr Uściński zaniechał faktycznego sprawdzenia przedmiotowego zakresu dostaw zrealizowanych przez HEN-MAR;
– w sytuacji zaistnienia podstaw do stwierdzenia podania przez wykonawcę nieprawdziwych informacji na kierowniku zamawiającego ciążył obowiązek zbadania, czy dokumenty oddają rzeczywisty stan rzeczy. W konsekwencji braku podjętych czynności zamawiajacy nie stwierdził faktu złożenia przez w/w wykonawcę nieprawdy, do czego był zobowiązany;
– poprzez zaniechanie wykluczenia z powyższych przyczyn z postępowania firmy HEN-MAR kierownik zamawiającego Piotr Uściński naruszył przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
Reasumując Prezes UZP uznał, że starosta Piotr Uściński jako kierownik zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu, poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy HEN-MAR w sytuacji złożenia przez tego wykonawcę nieprawdziwych informacji, mających wpływ na wynik postępowania, dopuścił się naruszenia dyscypliny finansów publicznych w zakresie art. 17 ust. 1c ustawy o odpowiedzialności za naruszenie finansów publicznych i to w sytuacji pisemnego powiadomienia w dniu 31.10.2012 roku przez innego wykonawcę o nieprawidłowościach w wybranej ofercie. W związku z powyższym Prezes UZP pismem z dnia 18.08.2014 roku zawiadomił Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych przy Regionalnej Komisji Orzekającej przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Warszawie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego przez starostę Piotra Uścińskiego jako kierownika zamawiającego na kwotę 2.234.750 złotych, będącą wynagrodzeniem firmy HEN-MAR, z wnioskiem o wyciągnięcie konsekwencji.
2. Umowę z właścicielem firmy HEN-MAR nr 032.648.2012 na kwotę 2.234.750 złotych w dniu 29.11.2012 r. w imieniu Powiatu Wołomińskiego podpisali starosta Piotr Uściński i wicestarosta Konrad Rytel wyznaczając termin realizacji zamówienia na 100 dni od daty podpisania umowy tj. do 09.03.2013 r. W przeddzień końca umowy tj 08.03.2013 r. podpisany został przez Piotra Uścińskiego i Marka Szafrańskiego aneks nr 1, w którym wydłużono termin realizacji zamówienia do dnia 15.04.2013 r. Trzy dni przed upływem określonego przez strony umowy w aneksie terminu tj. w dniu 12.04.2013 r. Powiat Wołomiński reprezentowany przez Starostę Piotra Uścińskiego i członka Zarządu Powiatu Marka Szafrańskiego wydał oświadczenie o odstąpieniu od w/w umowy podając jako powód niewłaściwą realizację przedmiotu umowy oraz, mimo że termin realizacji określony w aneksie nr 1 jeszcze nie upłynął, jej nieterminowe wykonywanie, obciążając wykonawcę karą umowną w wysokości 223.475 złotych. W konsekwencji tego jednostronnego odstąpienia od umowy przed terminem Powiat Wołomiński pozbawił się prawnej możliwości wystąpienia z jakimikolwiek sądowymi roszczeniami wobec właściciela firmy HEN-MAR, a odwrotnie ? umożliwił tym samym wykonawcy wystąpienie na drogę sądową z poważnymi roszczeniami finansowymi przeciwko Powiatowi, co rychło nastąpiło. Próby starosty Piotra Uścińskiego wyegzekwowania hipotetycznej kary umownej od HEN-MAR jak również zawiadomienia do prokuratury o nierzetelności w przedstawionych dokumentach przetargowych nie przyniosły spodziewanego rezultatu. Wszystkie zgłoszenia i zażalenia zostały prawomocnie odrzucone lub umorzone. Wykonawca, który uznał jednostronne odstąpienie od umowy za bezskuteczne, zyskał natomiast prawną możliwość ubiegania się przed sądem cywilnym o zaspokojenie swoich roszczeń. Właściciel HEN-MAR złożył przeciwko Powiatowi Wołomińskiemu dwa pozwy na kwotę 904.414 złotych z ustawowymi odsetkami i zwrotem kosztów sądowych. Na dzień 19.01.2015 r. kwota ta wynosiła łącznie 1.106.410,77 złotych i dalej rosła.
W sytuacji realnego zagrożenia zapłaty na rzecz właściciela firmy HEN-MAR po latach ewentualnego przegranego procesu blisko 1,5 mln zł (bo odsetki cały czas by rosły) starosta Piotr Uściński i wicestarosta Konrad Rytel w dniu 28.10.2014 r. wyrazili zgodę na proponowane przez warszawski Sąd Okręgowy XXVI Wydział Gospodarczy postępowanie mediacyjne.
Powołany w nowej kadencji, w zmienionym składzie Zarząd Powiatu (od 23.12.2014 r.) został zapoznany ze sprawą roszczeń właściciela firmy HEN-MAR w połowie stycznia 2015 roku gdy wpłynęło zapytanie wyznaczonego przez Sąd Okręgowy mediatora o decyzję w sprawie proponowanej ugody. Po zbadaniu dokumentów i zamówieniu dwóch niezależnych opinii prawnych, z których jednoznacznie wynikało, że sprawa po długim procesie będzie przegrana i Powiat będzie musiał po latach zapłacić w przybliżeniu 1,5 mln złotych a proponowana ugoda daje możliwość zminimalizowania strat, Zarząd Powiatu zdecydował się zawrzeć w dniu 31.03.2015 r. ugodę mediacyjną przed wyznaczonym przez sąd mediatorem z Polskiego Centrum Mediacji. Ugoda ta przewiduje płatność na rzecz właściciela firmy HEN-MAR łącznej kwoty 516.000 złotych w 3 równych dwumiesięcznych ratach po 172.000 złotych. Zawarta ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia właściciela firmy HEN-MAR. Sąd Okręgowy w Warszawie zatwierdził na przełomie maja i czerwca br. wynegocjowaną ugodę mediacyjną a pierwsza rata została przez Powiat zapłacona na początku czerwca br.
3. W tej sytuacji, w związku z poniesieniem przez Powiat Wołomiński realnej szkody w postaci wypłaty I raty na rzecz właściciela firmy HEN-MAR, powstałej w wyniku odstąpienia przez starostę Piotra Uścińskiego, jako kierownika zamawiającego, w dniu 12.04.2013 r. od umowy nr 032.648.2012 z dnia 29.11.2012 r. wraz z aneksem nr 1 z dnia 08.03.2013 r. zawartej z właścicielem firmy HEN-MAR, Zarząd Powiatu jednomyślnie na posiedzeniu w dniu 16.06.2015 r. postanowił skierować w tej sprawie na podstawie art. 304 Kpk zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 231§1 KK przez starostę Piotra Uścińskiego, wnosząc o wszczęcie postępowania przygotowawczego.
Zawiadomienie to wraz ze stosownymi załącznikami, podpisane przez starostę Kazimierza Rakowskiego, zostało w dniu 26.06.2015 r. złożone w Prokuraturze Rejonowej w Wołominie.