Nowy model naliczania opłat za odbiór odpadów w Radzyminie

Podczas ostatniej sesji w dn. 11 marca 2019 r. Rada Miejska w Radzyminie podjęła uchwałę o zmianie modelu naliczania opłat za odbiór odpadów z terenu gminy Radzymin na model oparty na średnim miesięcznym zużyciu wody. Uchwalono także związane z tym uchwały o zmianie stawek opłat za odbiór śmieci i nowej deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Uchwały podlegają publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. Jeśli ze strony organów nadrzędnych nie będzie do nich zastrzeżeń, to nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2019 r.

Obecne opłaty od zadeklarowanej liczby mieszkańców danej nieruchomości będą obowiązywać tylko do końca marca br.

Szczelny i powszechny system naliczania opłat

Naliczanie opłat za odbiór odpadów według zużycia wody jest jednym z trzech dopuszczalnych prawnie modeli zgodnie z Ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która mówi że opłaty mogą być naliczane według:

• liczby mieszkańców, zamieszkujących daną nieruchomość, lub
• ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub
• powierzchni lokalu mieszkalnego

Z analizy, którą szczegółowo przedstawił podczas sesji Rady Miejskiej w Radzyminie w dn. 11.03.2019 Burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński (zob. nagranie z sesji od 03:19:00), wynika, że model naliczania opłat od zużycia wody jest najkorzystniejszy dla mieszkańców, jak również jedyny możliwy ze względu na ustawowe górne limity stawek opłat w poszczególnych modelach.

Dzięki naliczaniu opłat od zużycia wody w kosztach wytwarzanych śmieci będą partycypować wszyscy mieszkańcy, niezależnie od tego czy są zameldowani, czy niezameldowani, czy przebywają w gminie Radzymin czasowo, np. wynajmują mieszkanie, czy też mieszkają na stałe. W systemie będą też ujęte zamieszkałe budynki, które nie zostały jeszcze odebrane przez nadzór budowlany, lecz ich mieszkańcy już mieszkają i wytwarzają odpady komunalne. I choć można argumentować, że zużycie wody nie jest bezpośrednio skorelowane z ilością wytwarzanych śmieci, to dość dokładnie wskazuje ono na sposób funkcjonowania mieszkańców danej nieruchomości i jak z niej korzystają, co ustawodawca wziął pod uwagę, wpisując taki sposób naliczania opłat do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Opłaty w modelu bazującym na zużyciu wody będą nieuchronne, przez co system staje się bardziej powszechny i szczelny. Zwiększa się też baza osób płacących. Dzięki temu koszty całkowite odbioru odpadów w gminie rozłożą się na większą liczbę osób i będzie taniej, niż w innych, mniej szczelnych modelach. W efekcie taki system jest bardziej sprawiedliwy społecznie i skuteczniej eliminuje nadużycia, które polegały np. na zaniżaniu ilości mieszkańców w deklaracjach.

Ponadto wybrany model jest jedynym, który w obecnych warunkach rynkowych jest zgodny z prawem pod względem zbilansowania kosztów i wpływów w gminnej gospodarce odpadami. Przypomnijmy, że gminy nie mogą dopłacać do kosztów gospodarki odpadami ani na niej zarabiać ? wszystkie wpływy z opłat muszą finansować działanie systemu. Jest to możliwe w obecnie przyjętym dla gminy Radzymin modelu, natomiast w innych przypadkach stawki wynikające z rzeczywistych kosztów przekroczyłyby dopuszczalne prawem limity. Wówczas gminny system gospodarki odpadami stałby się deficytowy, co jest niezgodne z przepisami.

Gdyby Gmina Radzymin pozostała przy naliczaniu opłat od osoby, to oprócz tego, że koszty na osobę byłyby wyższe ? tj. 34 zł na miesiąc w przypadku segregacji (co jednocześnie przekraczałoby dopuszczony przepisami limit), to nadal mielibyśmy do czynienia z dotychczasowym problemami nieszczelności systemu. Polegały one na tym, że nieuczciwi mieszkańcy składali deklaracje niezgodne ze stanem faktycznym, ukrywając rzeczywistą liczbę domowników, zaś możliwości weryfikacji danych z deklaracji były ograniczone. W systemie nie były też ujmowane nowe nieruchomości czy domy w budowie, gdzie powstają odpady komunalne, tak więc dotychczasowy system naliczania od ilości osób w gospodarstwie nie obejmował wszystkich zamieszkujących, a pozostali ponosili tego koszty.

Symulację kosztów w różnych modelach dla przykładowych ilości osób w gospodarstwie domowym przedstawiono we wcześniejszym komunikacie z dn. 6 marca br.

Nowe stawki opłat za odbiór odpadów od 1 kwietnia br.

Nową metodę ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz nowe stawki opłat opłaty określa Uchwała nr 64/V/2019 Rady Miejskiej w Radzyminie z dn. 11.03.2019. Stawki te wynoszą:

• 8,95 zł za 1 m³ zużytej wody ? w przypadku segregacji śmieci;
• 17,90 zł za 1 m³ zużytej wody ? w przypadku nieselektywnej zbiórki śmieci;

W przypadku nieruchomości niepodłączonych do sieci wodociągowej opłata miesięczna została określona jako iloraz powyższej stawki i przeciętnej normy zużycia wody w wysokości 3 m³ na osobę, czyli 26,85 zł na osobę miesięcznie w przypadku segregacji i 53,70 zł w przypadku nieselektywnej zbiórki śmieci.

Aby ułatwić mieszkańcom przejście na nowym model naliczania, opłaty za śmiecie za pierwsze trzy miesiące działania nowego systemu, tj. za kwiecień, maj i czerwiec br., będą mogły być zapłacone do 15 lipca 2019 r. W kolejnych miesiącach opłatę będzie trzeba regulować tak jak do tej pory, tj. do 15-tego dnia każdego miesiąca.

Stawki opłat od działek rekreacyjnych określa Uchwała nr 67/V/2019 Rady Miejskiej w Radzyminie z dn. 11.03.2019 i wynoszą one:

• 600 zł rocznie dla działek rekreacyjnych, których użytkownicy segregują śmieci;
• 1200 zł rocznie dla działek rekreacyjnych, których użytkownicy nie segregują śmieci

Stawka ta została skalkulowana według szacunkowych rzeczywistych kosztów, które gmina Radzymin poniesie w 2019 r. za odbiór odpadów z domków letniskowych i terenów rekreacyjnych.

Wymienione w niniejszym komunikacie uchwały, podjęte przez Radę Miejską w Radzyminie w dn. 11 marca 2019 r., będą w najbliższych dniach opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Radzymin. Dziś ich treść jest dostępna na BIP w sekcji ?Projekty uchwał?.

Składanie nowych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami w kwietniu i maju 2019 r.

W związku ze zmianą modelu mieszkańcy będą również zobowiązani do złożenia nowej deklaracji o wysokości opłaty za śmiecie. Będzie je można składać w formie papierowej i elektronicznej w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2019 r. Deklaracje należy złożyć osobiście w Biurze Obsługi Interesanta UMiG Radzymin lub przesłać pocztą listem poleconym, lub w wersji elektronicznej deklaracja musi być opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym i przesłana na skrzynkę podawczą UMiG Radzymin na platformie e-PUAP.

W okresie składania deklaracji, tj. w kwietniu i maju br., gmina Radzymin planuje udostępnienie dodatkowych punktów składania deklaracji w wersji papierowej, o czym będziemy informować.

Wzory nowych deklaracji i sposób ich składania określa Uchwała nr 68/V/2019 Rady Miejskiej w Radzyminie z dn. 11.03.2019 r. (treść uchwały jest dostępna na BIP w sekcji ?Projekty uchwał?.)

Wzrosty kosztów na rynku gospodarki odpadami ? ogółem i w gminie Radzymin

O kryzysie i podwyżkach cen odbioru odpadów w wielu gminach na Mazowszu czytamy w mediach lokalnych i ogólnopolskich od wielu miesięcy. Powody wzrostu cen w gminie Radzymin były przedstawiane we wcześniejszym komunikacie z dn. 6 marca br., a także na spotkaniach z mieszkańcami podczas wyborów sołeckich, podczas licznych rozmów indywidualnych i obrad Komisji Rady Miejskiej w Radzyminie, a także w wielu dyskusjach w mediach społecznościowych. Od kilku miesięcy Burmistrz Radzymina wraz samorządowcami z regionu aglomeracji warszawskiej brał aktywny udział w ogólnopolskiej dyskusji na forum samorządowym o nadchodzącym wzroście cen odbioru odpadów i inicjował działania na rzecz poprawy sytuacji.

Bezpośrednią przyczyną wzrostu stawek za odbiór odpadów w gminie Radzymin jest drastyczny wzrost kosztów usług odbioru odpadów przez samorządy w rejonie aglomeracji warszawskiej w ostatnich miesiącach. Taka sytuacja dotyka praktycznie wszystkie gminy okołowarszawskie, a wynika ona ze znacznego wzrostu kosztów gospodarki odpadami i niepewności na tym rynku w całym województwie mazowieckim, na co miały wpływ m.in.: niewydolność całego systemu odbioru odpadów, niedawne decyzje Ministra Środowiska o cofnięciu zintegrowanych pozwoleń dla czterech spośród sześciu Regionalnych Instalacji Odbioru Odpadów Komunalnych w aglomeracji warszawskiej czy przedłużające się prace Sejmiku Województwa Mazowieckiego nad uchwaleniem Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami. Chaos prawny, rosnące wymogi co do segregacji śmieci, wzrosty cen transportu i usług, czy zwyczaje konsumenckie również mają wpływ ceny odbioru odpadów. Połączenie wszystkich tych czynników spowodowało wzrost cen odbioru odpadów przez RIPOK-i w aglomeracji warszawskiej z 290 do niemal 600 zł za tonę w ciągu ostatniego roku.

W konsekwencji podwyżki dotykają praktycznie wszystkie gminy w obrębie aglomeracji warszawskiej. W ostatnich dniach na zmianę systemu na naliczanie opłat od zużycia wody i znaczącą podwyżkę zdecydowało się miasto Marki, gdzie wprowadzono stawkę 10,5 zł za m³ zużycia wody w przypadku segregacji śmieci. O stawkach w innych gminach pisaliśmy m.in. w informacjach z dn. 6 marca br. i 28 stycznia br.

Przypomnijmy, jak rosły całościowe koszty odbioru odpadów z terenu gminy Radzymin w skali całej gminy od momentu wejścia w życie nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w 2012 r., gdy samorząd przejął gospodarkę odpadami:

• Od 2012 r. do 08.11.2016 r. ? 178.200 zł / mies.
• 09.11.2016-31.12.2017  ? 264.600 zł / mies.
• 01.01.2018-31.03.2018 ? 280.000 zł / mies.
• 01.04.2018-31.12.2018 ? 396.360 zł / mies.
• 01.01.2019-31.03.2019 ? 540.360 zł / mies.
• 01.04.2019-31.12.2019 ? 961.200 zł / mies. (prognoza)

Gminę obsługuje firma Imperf, która już na początku 2018 r. sygnalizowała zagrożenie wzrostem cen. W wyniku postępowań przetargowych i analiz kosztów jeszcze w marcu 2018 r. Rada Miejska w Radzyminie podjęła uchwałę o podwyżce cen odbioru odpadów od 1 stycznia 2019 r., tak aby spełnić ustawowy wymóg bilansowania się systemu odbioru odpadów przez samorząd (tj. wszelkie wpływy z opłat za odbiór odpadów finansują działanie systemu odbioru odpadów). Umowa z firmą Imperf została wówczas podpisana do końca marca 2019 r. W styczniu 2019 r. firma Imperf zagroziła zaprzestaniem odbioru odpadów od 1 lutego br. w związku z nieopłacalnością ? pomimo obowiązującej umowy i grożących firmie kar umownych. Wówczas w ciągu kilku dni władze gminy Radzymin i zarządzający firmą Imperf doszli do ugody, przy czym gmina zaakceptowała wzrost kosztów wobec ryzyka przerwania ciągłości odbioru odpadów.

W styczniu br. gmina Radzymin rozstrzygnęła też ogłoszony jeszcze w październiku 2018 r. przetarg na odbiór odpadów w okresie kwiecień-grudzień 2019 r., w którym wziął udział tylko jeden oferent, tj. firma Imperf, z bardzo wysoką ceną 9.563.724 zł (więcej informacji w komunikacie z dn. 1 lutego br.). Do przetargu pomimo zachęt nie stanęli inni dostawcy, a gmina nie ma narzędzi, aby nakłonić firmy do składania ofert w sytuacji, gdy firmy nie chcą walczą o klienta z powodu wysokiego ryzyka rynkowego.

O ile sytuacja się nie poprawi, władze gminy rozważają plan powołania od 2020 r. własnej spółki komunalnej. Pod uwagę brany jest również scenariusz sortowania odpadów na terenie gminy i wywożenie do RIPOK tylko pozostałych odpadów zmieszanych, jak również możliwość niższych opłat dla osób kompostujących odpady biodegradowalne.

Źródło: UMiG Radzymin