W ostatnich artykułach opisałem sytuację prawną klientów zamawiających meble na wymiar co do problemów z wynagrodzeniem i odstąpieniem od umowy, dziś chciałbym opisać sytuację związaną z wadami zamówienia.
O wadach dzieła (przedmiotu zamówienia) możemy mówić, gdy doszło do wydania dzieła ? stworzeniu mebli i ich ewentualnym zamontowaniu. Zanim jednak dojdzie do odebrania zamówionych mebli, to widząc, że wykonawca wykonuje je niezgodnie z zamówieniem i umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.
Gdy dojdzie już do wydania mebli (i ewentualnie ich zamontowania) pojawia się odpowiedzialność za ich wady z tytułu rękojmi. Konsumenci są chronieni lepiej przez przepisy prawa, tym bardziej od nowelizacji kodeksu cywilnego z dnia 25 grudnia 2014 r.
Ale trzeba pamiętać, że odpowiedzialność wykonawcy jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego, wykonawca jednak musi zwrócić uwagę zamawiającemu, że materiał może się nie nadawać lub się nie nadaje do wykonania zamówienia.
Wyróżnia się wady fizyczne i wady prawne dzieła (np. mebli). Wada fizyczna, to niezgodność dzieła z umową, a także nieprawidłowe jego zamontowanie i uruchomienie, jeżeli czynności te zostały wykonane przez przyjmującego zamówienie lub osobę trzecią, za którą przyjmujący zamówienie ponosi odpowiedzialność, albo przez zamawiającego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od przyjmującego zamówienie. Wada fizyczna występuje wtedy, gdy dzieło nie ma właściwości, które dzieło tego rodzaju powinno mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował wykonawcę przy zawarciu umowy, a wykonawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia; została zamawiającemu wydana w stanie niezupełnym.
Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego.
Wada prawna dzieła ma miejsce wtedy, gdy dzieło stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążone prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu dziełem wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu (np. mebel jest cudzy, czy zajęty przez Komornika).
W sytuacji stwierdzenia wady fizycznej, zamawiający może żądać zarówno usunięcia wady, wymiany na dzieło wolne od wad lub obniżenia ceny, jak i odstąpić od umowy. W tym ostatnim przypadku wada jednak musi być istotna.
Jeżeli dzieło ma wadę można złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że wykonawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla klienta wymieni dzieło wadliwe na niewadliwe albo wadę usunie (chyba, że dzieło było już wymienione lub naprawiane albo wykonawca nie wykonał obowiązku wymiany lub usunięcia wady). Jeżeli dzieło wadliwe zostało zamontowane, klient może żądać od wykonawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolne od wad lub usunięciu wady.
Co istotne, jeżeli zamawiający będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a wykonawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione.
Ustawa wydłużyła czas na stwierdzenie istnienia wady fizycznej dzieła, umożliwiając skorzystanie z uprawnień z rękojmi. Wynosi on obecnie 2 lata od wydania dzieła zamawiającemu.
Ustalenie uprawnień zamawiającego z tytułu rękojmi nie jest jednak rzeczą prostą, ponieważ przepisy o umowie o dzieło odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów o sprzedaży, przez co zawsze trzeba mieć na uwadze charakter dzieła. Niektóre przepisy o rękojmi mogą zwyczajnie ?nie pasować? do zamówionego, wadliwego dzieła. Problem z zamówieniami mebli jest z pewnością istotny i duży, szczególnie w realiach nowopowstających osiedli i urządzania swojego wymarzonego M.