Bardzo proszę o informacje jakie są i jak liczyć terminy przedawnienia w prawie cywilnym np. dla odsetek lub w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Przedawnienie roszczenia oznacza w praktyce, iż roszczenie nie może być wykonane pod przymusem sądowym. Zarzut przedawnienia jest uwzględniany przez sąd wyłącznie na wniosek pozwanego, a nie z urzędu. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, co zostało unormowane w art. 120 kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 118 kodeksu cywilnego ?Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata?. Przepisy szczególne przewidują również inne terminy przedawnienia dla poszczególnych roszczeń z określonych typów stosunków prawnych. Ustalając termin przedawnienia roszczenia, należy sprawdzić czy przepisy określające dany stosunek prawny, przewidują szczególny termin przedawnienia roszczeń istniejących w tym stosunku prawnym. W następnej kolejności należy ustalić czy roszczenie dotyczy świadczenia okresowego, lub czy jest związane z działalnością gospodarczą.
Wówczas zastosowanie będzie miał termin trzyletni. Wcześniej należy sobie odpowiedzieć na pytanie ? czym są świadczenia okresowe ? a zatem ?polegają one na powtarzającym się w regularnych odstępach przez czas trwania stosunku prawnego dawaniu pewnej ilości pieniędzy lub rzeczy oznaczonych rodzajowo, które jednak nie składają się na z góry określoną co do wielkości całość?. (red. E. Gniewek / Machnikowski)
Każde ze świadczeń okresowych jest samoistnym świadczeniem, w którym stosunek prawny nawiązano na czas określony. Przykładem świadczenia okresowego są roszczenia o zapłatę rent, czynszów lub odsetek. Natomiast w celu przyjęcia iż roszczenie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej nie jest wymagalne wykazanie, czy dany rodzaj działalności przewidziany jest w statucie lub innym akcie założycielskim i wpisany we właściwym rejestrze. Uchwałą Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 16 września 2010 r. III CZP 44/10 określono, iż ?Roszczenie przedsiębiorcy, który jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości przez inny podmiot przedawnia się w terminie trzech lat.?
Aldona Dzwonkowska