Mamo, nie pij za jego zdrowie!

Według aktualnego stanu wiedzy, każda ilość alkoholu, jaką wypije kobieta oczekująca dziecka, niesie za sobą ryzyko uszkodzenia płodu.

Najbardziej zagrożone są oczywiście dzieci ciężarnych kobiet nadużywających lub uzależnionych od alkoholu. Nie znaczy to jednak, że sporadyczne picie alkoholu w ciąży jest niegroźne dla dziecka. – Jest ono najbardziej niebezpieczne w pierwszym trymestrze ciąży, ale uszkodzenie płodu może także nastąpić z powodu jednorazowego spożycia alkoholu przez ciężarną kobietę ( zaledwie ok. 20 gr. czystego spirytusu) w dowolnym czasie ciąży…
Jakie zagrożenie niesie za sobą picie alkoholu przez kobietę w ciąży? Stwierdzono, że alkohol dzieła na rozwój człowieka w okresie prenatalnym (Przenika przez łożysko do tkanek rozwijającego się płodu i jako trucizna zaburza ich prawidłowy rozwój.) w znacznie bardziej niszczący sposób niż inne substancji uznane za szkodliwe (nawet narkotyki).
Zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń będących przyczyną działania alkoholu na płód nosi nazwę ?alkoholowego zespołu płodowego” często też określany jest jako FAS (skrót od angielskiej nazwy: Fetal Alcohol Syndrome). Według Journal of American Medical Association (1991) na świecie rodzi się więcej dzieci z FAS niż z zespołem Downa. (Niestety wiele z nich nigdy nie zostaje zdiagnozowanych i leczonych lub też są zdiagnozowane źle). Tylko w USA z tym problemem rodzi się co roku ponad 5000 dzieci, zaś kilkadziesiąt tysięcy ma inne zaburzenia alkoholowe. Wniosek jest niestety prosty – kobiety ciężarne nie są najprawdopodobniej świadome tego, że alkohol sieje ogromne spustoszenie w organizmach ich nienarodzonych jeszcze dzieci – wpływa destrukcyjnie na mózg płodu, na rozwój innych narządów wewnętrznych. Skutki takiego trucia własnego dziecka mogą być tragiczne, bo nawet, jeśli nie doprowadza do jego śmierci, to staje się przyczyną fizycznego i umysłowego opóźnienia w rozwoju.
FAS nie zawsze jest jednakowo nasilony i jednakowo widoczny u wszystkich dotkniętych nim osób. Do cech charakterystycznych należą: niski wzrost i waga ciała zarówno po urodzeniu jak i w późniejszych okresach życia, uszkodzenie obwodowego układu nerwowego, a co za tym idzie – zaburzenia emocjonalne, opóźnienia rozwojowe często też obniżony poziom intelektualny. Dzieci z Fas mają też dość charakterystyczny wygląd: mniejszy obwód głowy (co może wiązać się z zahamowaniem rozwoju mózgu), spłaszczone policzki, wygładzoną rynienkę podnosową, małożuchwie, małe oczy i cienką górną wargę.
Największą jednak tragedią dzieci z alkoholowym zespołem płodowym jest to, iż mają one duże problemy w szkole i tzw. problemy z zachowaniem, które są zupełnie od nich niezależne, gdyż są skutkiem stałego i niezmiennego uszkodzenia mózgu. Ich problemy objawiają się nadaktywnością, zaburzeniami w zakresie koncentracji uwagi, deficytami pamięci, trudnością w rozumieniu pojęć abstrakcyjnych (czas, pieniądze, zagadnienia matematyczne). Zachowanie dzieci dotkniętych FAS jest niedojrzałe, nie potrafią one uczyć się na błędach, rozwiązywać problemów, trafnie oceniać sytuacji. W życiu dorosłym zaś nie potrafią osiągnąć pełnej niezależności, mają kłopot z utrzymaniem pracy, trwałego związku, są podatne na różnego rodzaju przemoc. U nieleczonych często rozwijają się zaburzenia wtórne – takie jak choroby umysłowe, uzależnienia czy konflikty prawem.
Alkoholowemu zespołowi płodowemu można zapobiec w 100% – wystarczy, że przyszła matka będzie unikać alkoholu nie tylko w czasie trwania ciąży, ale także już wtedy, gdy ją planuje. Wystarczy, że zapamięta, iż NIE MA podczas ciąży takiego okresu, w którym można bezpiecznie – bez zagrożenia dla dziecka – pić alkohol, NIE MA takiej dawki alkoholu, która byłaby bezpieczna dla płodu, NIE MA bezpiecznego alkoholu dla kobiet w ciąży.

Katarzyna Rozbicka