Chciałbym, aby sąd wyznaczył służebność drogi koniecznej, mimo że mam możliwość dojazdu do swojej nieruchomości. Sprawa wygląda następująco, droga która prowadzi do mojej posesji jesienią i zimą jest nieprzejezdna, tworzą się ogromne kałuże i błoto, wskutek czego nie tylko nie mogę dojechać do nieruchomości ale z trudem do niej dochodzę. Czy wobec tego Sąd może ustanowić drogę konieczną?Pojęcie drogi koniecznej zostało uregulowane w art. 626. kodeksu postępowania cywilnego. Po pierwsze należy wskazać, iż ustanowienie służebności drogi koniecznej może nastąpić nie tylko na drodze sądowej w postępowaniu nieprocesowym, ale również w przypadku zgody stron,może nastąpić w umowie zawartej w formie aktu notarialnego. Warunkiem ustanowienia służebności drogi koniecznej jest brak odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Nie należy mylić odpowiedniego dostępu do drogi publicznej z ułatwieniem w korzystaniu z nieruchomości. Jednakże ustanowienie służebności drogi koniecznej może nastąpić nie tylko wtedy, gdy nieruchomość w ogóle nie ma dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, ale też gdy dostęp ten jest nieodpowiedni tzn. gdy nie da się z niego korzystać tak, aby możliwe było użytkowanie nieruchomości zgodnie z jej społeczno ? gospodarczym przeznaczeniem. Jest to przypadek który został rozważony w wyroku Sądu Najwyższego z 24 listopada 2005 r. (IV CK 235/05): ?jako przesłankę ustanowienia drogi koniecznej, obok całkowitego braku dostępu do drogi publicznej, wymienia też brak dostępu odpowiedniego. Instytucja drogi koniecznej, ograniczająca prawo własności może być stosowana tylko w przypadkach szczegółowo wskazanych w ustawie. W sytuacji, gdy nieruchomość ma dostęp do drogi publicznej może to mieć miejsce wyjątkowo, tylko wtedy, gdy przemawiają za tym uzasadnione względy, interes społeczno-gospodarczy, a także gdy właściciel nie może we własnym zakresie usunąć zaistniałych trudności?.
Opłata od wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej jest stała i wynosi 200 zł. Natomiast sądem właściwym miejscowo do złożenia wniosku będzie sąd miejsca położenia nieruchomości, który rozpozna sprawę na rozprawie. Sąd rozpatrując sprawę o ustanowienie służebności drogi koniecznej uwzględni nie tylko potrzeby nieruchomości nie mającej dostępu do drogi publicznej ale także jak najmniejsze obciążenie dla gruntów sąsiednich oraz ich interes społeczno-gospodarczy. Wynagrodzenie za ustanowioną służebność drogi koniecznej może zostać wyrażone w kwocie pieniężnej płatnej jednorazowo albo okresowo.
Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć, czy Sąd przychyli się do Pana wniosku i ustanowi służebność drogi koniecznej albowiem o tym czy nieruchomość ma zapewniony odpowiedni dojazd czy też nie, decydują okoliczności konkretnego przypadku.