Niedługo będzie przeprowadzana moja i żony rozprawa rozwodowa. Trochę czytałem na ten temat i chciałbym się dowiedzieć co właściwie znaczy i kiedy mamy do czynienia z zupełnym i trwałym rozkładem pożycia.
Podstawą prawną jest Art. 56. kodeksu rodzinnego i opiekuńczego [Przesłanki rozwodu], stanowiący: ?§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. § 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. § 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.?
Ustawodawca nie doprecyzował co należy rozumieć przez zupełny i trwały rozkład pożycia, jednak można przyjąć iż jest to zanik wszystkich więzi łączących małżonków w sferze duchowej, gospodarczej i fizycznej. Na temat trwałości rozkładu pożycia między małżonkami wypowiedział się J. Winiarz, Prawo, s. 130, twierdząc, iż: ?(…) doświadczenie życiowe pozwala przyjąć, iż na tle konkretnej sprawy powrót małżonków do pożycia nie nastąpi?. Dalej w § 2 ww. przepisu ustawodawca wskazuje przesłanki negatywne, które nie pozwalają na orzeczenie rozwodu. Jedną z nich jest niemożność orzeczenia rozwodu z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. W tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 października 1998 r. III CKN 573/98 twierdząc iż, ? Orzeczenie rozwodu może okazać się sprzeczne z zasadami współżycia społecznego zwłaszcza wówczas, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore, wymaga pomocy i rozwód dla niego stanowi rażącą krzywdę. Niekiedy przeciwko udzieleniu rozwodu mogą przemawiać względy natury społeczno-wychowawczej, które nie pozwalają, by orzeczenie rozwodu sankcjonowało stan faktyczny powstały na tle złośliwego stosunku do współmałżonka albo na tle innych przejawów lekceważenia małżeństwa i rodziny żądanie rozwodu przez osobę wyłącznie winną rozkładu pożycia? Natomiast odnośnie § 3 ww. przepisu zgodnie ze stanowiskiem SN (post. z 21.11.2002 r., III CKN 665/00, Legalis) ?chociaż należy uszanować prawa strony niewinnej, to jej postawa (niegodzenie się na rozwód mimo upływu czasu) może budzić wątpliwości w kontekście zgodności z zasadami współżycia społecznego?.
Zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego należy traktować w kategoriach ocennych, zależy on od konkretnego przypadku osób pozostających w związku małżeńskim. Dopiero przeanalizowanie sytuacji tych osób pozwala stwierdzić czy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Należy pamiętać, że przesłanki te muszą zostać spełnione łącznie.