Aldona Dzwonkowska: Umowa przechowania

Jestem właścicielem parkingu strzeżonego w centrum Warszawy. Chciałbym się dowiedzieć, jaką ponoszę odpowiedzialność za samochody pozostawione na moim parkingu przez klientów.

Główny cel umowy przechowania został uregulowany w art. 835 KC i stanowi, że przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.

Umowa przechowania może zostać zawarta w dowolnej formie, co oznacza, że strony mogą złożyć oświadczenia woli ustnie lub spisać dokument odpowiedniej treści. Strony, a więc przechowawca i składający rzecz, mogą także zastrzec formę szczególną, na przykład aktu notarialnego, dla spełnienia umowy przechowania. Wówczas forma ta będzie niezbędna do uznania ważności umowy przechowania. Do zawarcia umowy może też dojść w sposób dorozumiany, na przykład poprzez pozostawienie odzieży w szatni w szkole czy w restauracji. Jeśli umowa została zawarta na piśmie, zmiana lub uzupełnienie jej treści o nowe postanowienia będzie wymagać zachowania takiej samej formy. Niezależnie od formy zawarcia umowy przechowawca ponosi odpowiedzialność kontraktową, co oznacza, że jest odpowiedzialny za szkody wynikłe z niewykonania lub nieprawidłowego wykonania zobowiązania. Nie za każde jednak pogorszenie, utratę lub uszkodzenie rzeczy przechowawca ponosi odpowiedzialność. Wina nie zostanie Panu przypisana, jeżeli wywiąże się Pan prawidłowo ze swoich obowiązków, a ponadto pogorszenie się rzeczy (w tym wypadku samochodu), zniszczenie czy utrata mimo to by nastąpiło.

Jeżeli nie zawarto w umowie konkretnych postanowień dotyczących przechowania rzeczy, należy rzecz przechowywać w sposób wynikający z jej właściwości i okoliczności danego przypadku. Przechowawcy nie wolno jednak używać rzeczy bez zgody składającego rzecz, chyba że jest to niezbędne do zachowania jej w stanie niepogorszonym. Jednakże przechowawca, który bez zgody składającego i bez potrzeby używa rzeczy albo zmienia miejsce lub sposób jej przechowywania lub też oddaje rzecz na przechowanie innej osobie, ponosi odpowiedzialność nawet za przypadkową utratę czy uszkodzenie rzeczy, które by w przeciwnym razie nie nastąpiły. Jednakże, jak stanowi art. 838 KC, ?przechowawca jest uprawniony, a nawet obowiązany zmienić określone w umowie miejsce i sposób przechowania rzeczy, jeżeli okaże się to konieczne dla jej ochrony przed utratą lub uszkodzeniem. Jeżeli uprzednie uzyskanie zgody składającego jest możliwe, przechowawca powinien ją uzyskać przed dokonaniem zmiany?.

Co więcej, zgodnie z art. 840 KC § 1 przechowawca nie może oddać rzeczy na przechowanie innej osobie, chyba że jest do tego zmuszony przez okoliczności. W wypadku takim obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie składającego, gdzie i u kogo rzecz złożył, i w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy (§ 2). Zastępca odpowiedzialny jest także względem składającego.