W 2022 roku przypada wiele ważnych rocznic związanych z wybitnymi postaciami, które zapisały się na kartach historii Mazowsza i Polski. Wśród nich są Władysław Bartoszewski, Władysław Broniewski, Wojciech Fangor, Gabriel Narutowicz i Stanisław Osiecki. Radni województwa mazowieckiego postanowili upamiętnić tych pięciu wybitnych Polaków i tym samym zainteresować Mazowszan ich działalnością i osiągnięciami.
Wybór pięciu niezwykłych postaci nie był przypadkowy zauważa wicemarszałek Wiesław Raboszuk. ? Chcieliśmy upamiętnić wybitnych przedstawicieli polskiej historii, kultury czy sztuki, których życie i twórczość były też mocno związane z naszym regionem. Tym bardziej, że w tym roku przypadają rocznice ich urodzin lub śmierci. Cała piątka to niekwestionowane wzory z przeszłości. Mamy w tym gronie bowiem zarówno artystów, autorów wielkich dzieł, jak i ludzi związanych z różnego rodzaju działalnością publiczną, społeczną, polityczną, którym zawdzięczamy wolną i niepodległą Polskę. Pamięć o nich powinna być wciąż żywa.
? Każda z tych wybitnych postaci wniosła w nasze życie wiele wartości. Ich działalność na polu politycznym, malarskim, literackim przekazała nam świadectwo jak należy działać i żyć dla dobra kraju i drugiego człowieka. Poprzez swój talent, energię i uczucie dała nam drogowskaz. Chciałam też przy tym przywołać słowa innego wybitnego człowieka Władysława Reymonta, pomagać w czasie teraźniejszym to pomagać pokoleniom przyszłym ? zaznacza Jadwiga Zakrzewska przewodnicząca sejmikowej Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Władysław Bartoszewskiego w 100. rocznicę urodzin
Polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz i kawaler Orderu Orła Białego. W latach 1940-1941 był więźniem Auschwitz. Od 1942 r. pracował w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej, współtworzył Radę Pomocy Żydom ?Żegota?. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. W latach 1972-1983 pełnił funkcję sekretarza generalnego polskiego PEN Clubu. Jest autorem setek artykułów o historii najnowszej. Instytut Yad Vashem uhonorował go medalem ?Sprawiedliwy wśród narodów świata?. Po 1989 r. był senatorem, dyplomatą i dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych.
Władysław Broniewski w 125. rocznicę urodzin i 60. rocznicę śmierci
Polski poeta i tłumacz literacki, autor liryki rewolucyjnej, patriotycznej, żołnierskiej i autobiograficznej. Był żołnierzem Legionów Polskich, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Określany jest mianem ?najwybitniejszego reprezentanta polskiej poezji rewolucyjnej, stanowiącej artystyczny wyraz walki politycznej proletariatu?.
Wojciech Fangor w 100. rocznicę urodzin
Polski malarz, grafik, plakacista i rzeźbiarz. W 1946 r. otrzymał dyplom w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na początku lat pięćdziesiątych tworzył obrazy zgodne z wymaganiami realizmu socjalistycznego. W latach 1953?1961 był docentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W okresie odwilży, po śmierci Stalina, odszedł od konwencji socrealizmu. Był współtwórcą polskiej szkoły plakatu i głównym twórcą op-artowych mozaik na dworcu Warszawa Śródmieście. W latach 60. i 70. stworzył serię obrazów z charakterystycznymi kołami i falami, wywołujących efekty optyczne. W 2007 roku opracował projekt końcowego wystroju siedmiu stacji II linii warszawskiego metra, które stały się największą światową podziemną galerią op-artu.
Gabriel Narutowicz w 100. rocznicę śmierci
Polski inżynier, hydrotechnik i elektryk. Od 1908 roku był profesorem politechniki w Zurychu, budowniczym elektrowni wodnych w zachodniej Europie. Podczas I wojny światowej był prezesem Polskiego Komitetu Społecznego w Zurychu i członkiem dyrekcji Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. W latach 1920?1921 pełnił funkcję ministra robót publicznych, a od 1922 r. ministra spraw zagranicznych. Głosami lewicy, centrum i mniejszości narodowej 9 grudnia 1922 r. został wybrany na prezydenta, co wywołało ostre ataki prawicy. W czasie wizyty w galerii ?Zachęta? 16 grudnia 1922 r. został zastrzelony w Warszawie przez nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego.
Stanisław Osiecki w 55. rocznicę śmierci
Polski działacz ruchu ludowego, poseł i senator II RP, minister reform rolnych i minister przemysłu i handlu, taternik, współorganizator Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego i popularyzator sportu i turystyki. Był działaczem społecznym, turystycznym, sportowym i lotniczym, a także publicystą prasy ludowej. W 1907 r. został aresztowany przez władze carskie i więziony w twierdzy brzeskiej za działalność niepodległościową. Zasiadał we władzach Towarzystwa Kółek Rolniczych. Wspierał zjednoczenie organizacji chłopskich na terenie zaboru rosyjskiego i powstanie PSL. Był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego, komisarzem Straży Obywatelskiej i uczestnikiem tworzenia rządu ludowego w Lublinie. Od 1921 r. został członkiem rad naczelnych Polskiego Stronnictwa Ludowego. We wrześniu 1939 r. został komisarzem Straży Obywatelskiej obszaru Żoliborz?Bielany. Należał także do konspiracyjnego Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego.
Sejmik województwa mazowieckiego zachęca do włączenia się w obchody rocznicowe upamiętniające wybitnych Mazowszan, m.in. organizując wydarzenia związane z tymi postaciami. Informacje o możliwościach wsparcia finansowego i współpracy znajdują się w zakładce Załatw sprawę/Kultura i Turystyka.
Więcej informacji można uzyskać pod numerem telefonu (22) 59 79 548.
Więcej informacji z Mazowsza
Dzień Kolejarza w blasku jubileuszu Kolei Mazowieckich
Dzień Kolejarza w Stacji Muzeum – wyjątkowe święto dla miłośników kolei!
Najpopularniejszy program dotacyjny do zawieszenia – kontrowersyjna decyzja rządu
Ruszył program „Mazowsze dla zwierząt”
Nowi ochotnicy w szeregach 5 Mazowieckiej Brygady OT
Innowatorzy Mazowsza wybrani
III Edycja Plebiscytu Ekologicznego – zgłoszenia do 31 stycznia 2025 r.
IPN zainaugurował ogólnopolską kampanię „Pamięć przetrwa dzięki Tobie”
Planowane wyłączenia prądu w Powiecie Legionowskim i Nowodworskim
