Mazowsze jest na ostatnim etapie wydatkowania funduszy z Unii Europejskiej. Do tej pory udało się zaangażować już 93 proc. środków. W subregionie warszawskim wschodnim (powiat legionowski, miński, otwocki oraz wołomiński) podpisane zostały w sumie 492 umowy. Wartość projektów to 1,1 mld zł, z czego wsparcie z UE przyznane przez samorząd Mazowsza wyniosło ponad 736 mln zł.
Do tej pory władze województwa podpisały już 5,5 tys. umów na realizację projektów w ramach RPO WM 2014-2020. Wkład UE wynosi już niemal 8 mld zł. ? Fundusze europejskie umożliwiły dynamiczny rozwój Mazowsza, ale były także niezwykle istotne w trakcie pandemii COVID-19. Pozytywne skutki inwestycji mazowieckich samorządów i przedsiębiorców będą widoczne przez wiele lat ? mówi marszałek Adam Struzik.
Na co pozyskaliśmy pieniądze?
W subregionie warszawskim wschodnim najwięcej dofinansowanych działań dotyczy innowacyjności i przedsiębiorczości ? 192 podpisane umowy na ponad 51 mln zł, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną ? 72 umowy na 316,5 mln zł, edukacji ? 58 umów na niemal 38 mln zł oraz wspieranie włączenia społecznego i walkę z ubóstwem ? 55 umów na 58,5 mln zł.
W dalszej kolejności znalazły się projekty związane z działalnością badawczo-rozwojową ? 37 umów na ponad 68 mln zł, gospodarką przyjazną środowisku ? 27 umów na niemal 17,5 mln zł, rozwojem rynku pracy ? 26 umów na 54,5 mln zł, wzrostem e-potencjału ? 22 umowy na 31,5 mln zł oraz jakością życia ? 3 umowy na ponad 100 mln zł.
? Samorządy, przedsiębiorcy, czy też instytucje naukowe z subregionu warszawskiego wschodniego realizują szereg działań ze wsparciem finansowym z Unii Europejskiej. Część projektów jest jeszcze na etapie realizacji, ale w wielu przypadkach mieszkańcy już mogą korzystać z efektów europejskich inwestycji ? powiedziała Elżbieta Szymanik Zastępca Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych.
Kto najskuteczniejszy?
W subregionie warszawskim wschodnim samorządy lokalne realizują w sumie 211 projektów, a przedsiębiorcy ? 265 projektów. Samorządy pozyskały w sumie 459,9 mln zł, a przedsiębiorcy 129,4 mln zł.
Jeśli chodzi o sumę pozyskanych środków unijnych, liderem w regionie jest gmina Marki ? 5 umów na aż 88 mln zł. Na drugim miejscu znalazła się gmina Legionowo ? 11 umów na ponad 63 mln zł, a na trzecim gmina Józefów ? 4 umowy na ponad 32 mln zł. Natomiast pod względem liczby realizowanych projektów przoduje powiat otwocki, który podpisał 15 umów na łącznie ponad 14,7 mln zł, gmina Wołomin ? 12 projektów na 17,5 mln zł oraz powiat legionowski ? 12 umów na ponad 12 mln zł.
Najaktywniejsze samorządy z subregionu warszawskiego wschodniego
Beneficjent | Liczba umów | Wartość ogółem (zł) | Wkład UE (zł) |
Powiat otwocki | 15 | 18 464 341,75 | 14 708 831,92 |
Gmina Wołomin | 12 | 29 610 199,75 | 17 426 467,00 |
Powiat legionowski | 12 | 15 447 495,51 | 12 356 076,77 |
Gmina Legionowo | 11 | 91 153 920,48 | 63 193 178,27 |
Powiat miński | 10 | 19 398 291,55 | 15 416 884,68 |
Środki UE na walkę z koronawirusem
Mazowsze było pierwszym regionem, który w momencie wybuchu pandemii uruchomił środki unijne na walkę z koronawirusem i doposażenie mazowieckich szpitali. Wartość projektu to obecnie 480 mln zł.
Wśród partnerów projektu znalazło się 6 placówek medycznych z subregionu warszawskiego wschodniego, do których trafiło w sumie m.in. 144 sztuki specjalistycznej aparatury, 341 sztuk wyposażenia, ponad 2,2 mln sztuk środków ochrony osobistej i ponad 18,9 tys. litrów płynu do dezynfekcji. Ponadto 1,3 mln zł przeznaczono na prace budowlane w Mazowieckim Centrum Leczenia Chorób Płuc i Gruźlicy w Otwocku.
Drugi uruchomiony przez władze regionu projekt dotyczył zwiększenia potencjału zespołów ratownictwa medycznego oraz zespołów transportu medycznego i sanitarnego. W ramach projektu możliwe jest sfinansowanie wielu usług wspierających bieżącą pracę stacji pogotowia ratunkowego na Mazowszu, w tym m.in. specjalnych dodatków. W ramach projektu finansowane były także szkolenia dotyczące stosowania środków ochronnych i ich bezpiecznego użytkowania, w tym utylizacji odpadów medycznych, usługi w zakresie dezynfekcji pomieszczeń i urządzeń oraz wsparcie logistyczne.
Pierwotna wartość projektu wynosiła 29,9 mln zł, w tym 23,9 mln zł z UE. We wrześniu br. zarząd województwa podjął decyzję o kolejnym zwiększeniu budżetu projektu do 55,2 mln zł, w tym 44,2 mln zł z UE i wydłużeniu go o kolejnych kilka miesięcy.
2,5 mld euro z UE dla Mazowsza
Dzięki obowiązującemu od 2018 r. podziałowi województwa mazowieckiego na dwie jednostki statystyczne NUTS 2 oraz zastosowaniu tzw. mechanizmu elastyczności polegającego na przesunięciu środków finansowych pomiędzy kategoriami regionów, samorząd województwa mazowieckiego uzyskał ponad 2 mld euro na realizację Programu Regionalnego: Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021-2027. Ponadto, region Mazowiecki regionalny po raz pierwszy będzie mógł skorzystać z Programu Polska Wschodnia+, którego całkowita alokacja wynosi 2,5 mld euro, do podziału na sześć regionów.
Priorytety rozwojowe do 2030+
Trwają konsultacje najważniejszego dokumentu samorządu województwa określającego kierunki rozwoju regionu ? Strategii rozwoju województwa mazowieckiego 2030+ Innowacyjne Mazowsze. Według projektu działania w subregionie warszawskim wschodnim powinny być ukierunkowane na poprawę wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego. Chodzi przede wszystkim o rozwój infrastruktury społecznej, komunalnej i komunikacyjnej, które są mniej rozwinięte w porównaniu do subregionu warszawskiego zachodniego. W tym obszarze kluczowe będą m.in. inwestycje w infrastrukturę społeczną, budowę dróg, rewitalizację obszarów zdegradowanych i zabytkowych oraz poprawę jakości środowiska przez rozwój OZE i wymianę nieefektywnych źródeł ciepła.
Ponadto wsparcie działających w subregionie przedsiębiorstw ma skutkować poprawą sytuacji na rynku pracy (poziom bezrobocia jest tutaj stosunkowo większy w porównaniu z Warszawą i subregionem warszawskim zachodnim). Projekt zakłada wykorzystanie potencjału kulturowego i przyrodniczego okolicy, który daje szansę na rozwój turystyki. Dlatego inwestycje powinny tworzyć przyjazne warunki do rozwoju przedsiębiorczości, wsparcie turystyki i rekreacji, jak i wzmacniać współpracę między otoczeniem biznesowym, gospodarczym i społecznym.
Największe projekty zrealizowane dzięki wsparciu z UE w latach 2014-2020 wraz z kwotą dofinansowania
- Poprawa funkcjonowania i efektywności kosztowej leczenia psychiatrycznego w Mazowieckim Szpitalu Wojewódzkim Drewnica ? 96 mln zł;
- Rozwój zintegrowanej sieci dróg rowerowych na terenie gmin: Marki, Ząbki, Zielonka, Kobyłka, Wołomin, Radzymin, Nieporęt ? 60 mln zł,
- Poprawa warunków do rozwoju przyjaznych środowisku form transportu przez utworzenie systemu dróg rowerowych na terenie gmin: Czosnów, Jabłonna, Legionowo, Łomianki, Nieporęt, Nowy Dwór Mazowiecki, Radzymin i Wieliszew ? 48 mln zł;
- Wybierzmy rower ? partnerstwo dla rozwoju komunikacji niskoemisyjnej ? 26,7 mln zł;
- Zintegrowana sieć ścieżek rowerowych na terenie gmin: Marki, Ząbki, Zielonka, Kobyłka ? 23,6 mln zł;
- PolFEL ? Polski Laser na Swobodnych Elektronach (Narodowe Centrum Badań Jądrowych) ? 20,3 mln zł;
- Utworzenie centrum informacyjno-wdrożeniowego przemysłowych technik radiacyjnych CentriX (Narodowe Centrum Badań Jądrowych)? 17,7 mln zł;
- Wykorzystanie nowoczesnych technologii diagnostycznych i zrobotyzowanych systemów rehabilitacji w terapii dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym w Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu ? 16,1 mln zł.
Stan danych przedstawionych w tekście na 1 września 2021 r.