Z początkiem roku zmianie uległy wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę (2100 zł) oraz minimalna stawka godzinowa (13,70 zł). Dla przypomnienia minimalna stawka godzinowa została wprowadzona celem ochrony osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych ? np. umowy zlecenia, czy umowy o dzieło. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw jej celem było uzyskanie pozytywnej zmiany na rynku pracy przez przeciwdziałanie nadużywaniu umów cywilnoprawnych oraz wprowadzenie ochrony osób otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie. Ustawodawca wskazał, że
w praktyce dochodzi bowiem do sytuacji, w których osoba wykonująca pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej ma ustalone wynagrodzenie na poziomie znacznie niższym od minimalnego wynagrodzenia przysługującego za pracę w ramach stosunku pracy. Umowy cywilnoprawne często zastępują stosunek pracy, stając się praktyką, mającą na celu obniżenie kosztów zatrudnienia.
Różne próby omijania nowych przepisów mogą okazać się bezskuteczne. Zatrudnianie na podstawie umów cywilnoprawnych nie chroni ?pracodawcy? przed kontrolami z Państwowej Inspekcji Pracy. Inspektorzy ci mają obowiązek kontroli wypłacania wynagrodzenia w wysokości wynikającej z minimalnej stawki godzinowej,
a także są uprawnieni do skierowania do przedsiębiorcy, wystąpienia lub wydania mu polecenia. Kontrole w tym zakresie mogą odbywać się również ad hoc.
Zgodnie z ustawą w przypadku umów cywilnoprawnych wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej. W przypadku gdy wysokość wynagrodzenia ustalonego w umowie nie zapewnia otrzymania za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnej stawki godzinowej, przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi i tak należy się wynagrodzenie minimalne. Drogą umowy nie można zrzec się prawa do wynagrodzenia w wysokości minimalnej stawki godzinowej albo przenieść prawa na inną osobę. Wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się w formie pieniężnej. Strony w umowie muszą określać sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. W przeciwnym razie przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi przedkłada
w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia. Jeśli zaś umowa nie została zawarta w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej, ?pracodawca? przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, potwierdza przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej ustalenia co do sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Co istotne ?pracodawca? przechowuje dokumenty określające sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumenty potwierdzające liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.
Skutki niewypłacania kontrahentowi wynagrodzenia wg minimalnej stawki godzinowej są dość bolesne, bowiem za zaniżanie wynagrodzenia poniżej minimalnej stawki godzinowej grodzi grzywna od 1000 zł do 30 000 zł. Tak dzieje się często w przypadkach podejmowania różnych form omijania ustawy, np. poprzez najmowanie osobom sprzątającym sprzętu i potrącanie czynszu z wynagrodzenia ustalonego wg stawki minimalnej, co prowadzi do jej faktycznego obniżenia.
radca prawny Mariusz Astasiewicz
?
Kancelaria Radcy Prawnego, ul. Powstańców 47 lok. 16,
05-091 Ząbki , tel. 694 315 734