Opłaty za korzystanie ze środowiska należą do grupy środków finansowo prawnych, służących w Polsce ochronie środowiska. W pojęciu owego ?korzystania ze środowiska? mieści się między innymi jego wykorzystywanie poprzez wprowadzanie do niego substancji lub energii oraz korzystanie z wód.
Z końcem marca 2016 upływa nie tylko termin wniesienia należnych opłat z tytułu korzystania ze środowiska, ale również złożenia marszałkowi województwa stosownego wykazu zawierającego informację o zakresie korzystania ze środowiska w 2015 roku oraz wysokości wynikających z tego opłat.
Wyjątkiem są podmioty ponoszące opłatę za odprowadzane ścieki pochodzące z chowu lub hodowli ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych ? one wnoszą opłatę w terminie 2 miesięcy po zakończeniu okresu od dnia 1 maja do dnia 30 kwietnia następnego roku, czyli do końca czerwca.
Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:
1) wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
1a) przydzielone uprawnienia do emisji na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. poz. 1223);
2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
3) pobór wód;
4) składowanie odpadów.
Do podmiotów zobowiązanych do rozliczenia korzystania ze środowiska należy zaliczyć
– przedsiębiorcę w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (osobę fizyczną, osobę prawną i jednostkę organizacyjną niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną ? wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. oraz przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu art. 5 pkt 3 tej ustawy (osobę zagraniczną wykonującą działalność gospodarczą za granicą oraz obywatela polskiego wykonującego działalność gospodarczą za granicą) , a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
– jednostkę organizacyjną niebędącą przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,
– osobę fizyczną niebędącą podmiotem, o którym mowa w lit. a, korzystającą ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia;
W Monitorze Polskim z 2015 r. pod pozycją 815 opublikowane zostało Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 11.05.2015 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2016 ( M.P. z 2015 r., poz. 815). Opłaty są zróżnicowane w zależności od rodzaju wprowadzanych zanieczyszczeń jak i od jakości i wieku urządzeń ich emitujących.
Opłata z tytułu korzystania ze środowiska stanowi iloczyn wyliczonego we własnym zakresie wprowadzonego ładunku zanieczyszczeń /wielkości emisji (E) i obowiązującej w danym roku stawki jednostkowej za dany rodzaj zanieczyszczenia (ST)
Opłata= E x ST
Opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza powstałych z eksploatacji urządzeń wnosimy na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska, a pozostałe na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.
Dobrą informacją dla podmiotów objętych obowiązkiem uiszczania opłaty z tytułu korzystania ze środowiska jest fakt iż są oni zwolnieni z nich jeśli roczna ich wysokość nie przekracza 800 zł.
Niestety brak obowiązku uiszczenia opłaty nie zwalnia z obowiązku złożenia marszałkowi województwa wykazu zawierającego dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych z tego tytułu opłat.
Stawki opłat za korzystanie ze środowiska wymagają w niektórych przypadkach dokonania przeliczeń.
Tak jest w przypadku opłaty za wprowadzanie do środowiska gazów i pyłów z tytułu eksploatacji pojazdów, gdyż stawki te podane są za megagram, a na fakturach ilość zatankowanego paliwa podana jest w litrach. W tej sytuacji należy litry z faktur przeliczyć na megagramy stosując następujące przeliczniki ( Rozporządzenie Ministra Środowiska z 27 lutego 2014 w sprawie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (Dz. U. z 2014 r. poz. 274):
benzyna silnikowa – 0,755 kg/l,
olej napędowy – 0,84 kg/l,
sprężony gaz ziemny – 0,74 kg/m3,
biodisel – 0,84 kg/l,
gaz płynny propan-butan – 0,5 kg/l.
Przykłady wzorów opłat z tytułu korzystania ze środowiska dotyczących największej ilości podmiotów:
Opłata za wprowadzanie do środowiska gazów i pyłów z tytułu eksploatacji pojazdów:
Opłata = ilość spalanego paliwa mg × jednostkowa stawka opłat
Opłata za wprowadzanie gazów lub pyłów na podstawie wielkości emisji w kg:
Opłata = Wielkość emisji (w mg) × jednostkowa stawka opłat
Wielkość emisji (w kg) = czas pracy źródła (h) × wskaźnik emisji (kg/h lub mg/h)
Opłatę za pobór wody podziemnej bądź powierzchniowej oblicza się i odprowadza w przypadku poboru wód z własnych ujęć (np. studnia głębinowa).
Opłaty za korzystanie ze środowiska poprzez wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi ponosi się wyłącznie za bezpośrednie odprowadzenie (nie dotyczy to odprowadzania ścieków do sieci kanalizacyjnej miasta lub gminy czy do szczelnych zbiorników bezodpływowych, szamb).
Opłaty za wody opadowe i roztopowe reguluje się wówczas gdy są one ściekami wprowadzanymi do wód i ziemi pochodzącymi z powierzchni zanieczyszczonych o twardej nawierzchni.
Opłata = wielkość powierzchni w m? × stawka opłaty.
Zgodnie z art. 292 ustawy Prawo ochrony środowiska w przypadku braku wymaganego pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub pozwolenia na pobór wód lub odprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi podmiot ponosi dodatkowe opłaty podwyższone o – 500 %.
Opłaty za składowanie odpadów uzależnione są od ilości i rodzaju składowanych odpadów.
Wysokość opłaty podwyższonej zależy również od czasu składowania oraz innych czynników takich jak np. brak odpowiednich decyzji zatwierdzających warunki składowania. Jeśli zajdzie taka okoliczność opłaty podwyższone ponosi się niezależnie od zwykłej opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku. Nie prowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie jej w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze grzywny.
Podsumowując każdy przedsiębiorca, który w swojej działalności korzysta ze środowiska musi za to płacić. Oznacza to, że jeżeli posiada w firmie samochód, korzysta z pieca o mocy do 5 MW opalanego np. koksem albo pobiera wodę gruntową na potrzeby firmy, to pojawia się obowiązek płacenia za korzystanie ze środowiska
Obowiązek uiszczania wyżej wymienionych opłat przedawnia się z upływem 5 lat , licząc od końca roku w którym upływał termin ich wniesienia. Opłaty nieuiszczone w terminie ze względy na to że są zobowiązaniem podatkowym podlegają razem z należnymi odsetkami za zwłokę przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Źródło:
1. http://www.gazetapodatkowa.pl/obowiazki-przedsiebiorcow-na-poczatku-2016-roku-2016-8,dodatki,3444.html
2. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony Środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 ze zm.)
3. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 11.05.2015 r w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2016 (M.P. Dz. Urz. RP z 2015 r., poz. 815)
Stan prawny na dzień 19.02.2016
Katarzyna Skłodowska
? młodsza księgowa
Kancelaria
Podatkowa Skłodowscy
