Jak wspominałem wielokrotnie od 18.10.2015 r. zmieniły się zasady spadkobrania. Dotychczas zasadą było ? w przypadku milczenia spadkobierców ? że spadek przyjmują wprost. Obecnie jest odwrotnie. Jeśli spadkodawca nie wyrazi woli przyjęcia spadku wprost ? obowiązuje automatycznie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Co to wszystko oznacza? Chodzi o długi spadkowe i ich ?dziedziczenie? wraz z majątkiem zmarłego. Przyjęcie spadku wprost oznacza, że majątek spadkowy ?miesza? się z naszym prywatnym, przez co wierzyciele mogą ściągać długi po zmarłym także z tego prywatnego majątku spadkobiercy.
Obecna zasada przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że odziedziczony majątek nie zlewa się z naszym prywatnym w przypadku długów. Wierzyciel może egzekwować należności tylko ze spisanego majątku (inwentarza) i nie może ruszyć naszego prywatnego.
O co chodzi
z wykazem inwentarza,
kto i jak go sporządza?
Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, może złożyć wykaz inwentarza do wyboru: w sądzie albo przed notariuszem. Wykaz inwentarza może zostać złożony wspólnie także przez kilku spadkobierców. W wykazie z należytą starannością ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili śmierci spadkobiercy, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili śmierci. Gdy po złożeniu wykazu ujawnią się nowe przedmioty, czy długi, można wykaz uzupełnić.
Wykaz inwentarza składany w sądzie sporządza się według ustalonego wzoru, warto spytać w sądzie. Sporządzenie i złożenie wykazu inwentarza w sądzie podlega opłacie 50 zł.
I co dalej?
Po złożeniu wykazu trzeba spłacić długi spadkowe zgodnie ze złożonym wykazem. Od chwili sporządzenia spisu inwentarza spadkobierca spłaca długi spadkowe zgodnie ze sporządzonym spisem.
Jeśli spadkobierca spłacił niektóre długi spadkowe, a nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów, odpowiada tylko za niespłacone długi do wysokości różnicy między wartością stanu czynnego spadku a wartością spłaconych już długów spadkowych.
Jeśli spadkobierca spłacił niektóre długi spadkowe i wiedział lub działając starannie mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów, odpowiada za te długi ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe. Nadal więc jest w pewnej mierze chroniony.
Co ze spadkiem
po zmarłym
przed datą 18.10.2015 r.?
Nowych zasad nie stosuje się do spadków po osobie zmarłej przed 18.10.2015 r. Podobnie do postępowań co do zabezpieczenia spadku i sporządzenia spisu inwentarza, wszczętych i niezakończonych przed 18.10.2015 r., stosuje się zasady dotychczasowe. Nowe prawo stosuje się do spadków, gdy osoba zmarła po 18.10.2015 r. (włącznie).
Mariusz Astasiewicz
radca prawny