Jako właściciel firmy zajmującej się usługami budowlanymi zdarza się, iż mam do czynienia z podwładnymi, którzy przychodzą do pracy w stanie wskazującym na spożycie alkoholu. Z tego, co wiem, niedawno wprowadzono przepisy umożliwiające pracodawcy skierowanie żądania do policji w celu przeprowadzenia badania trzeźwości pracownika. Chciałbym poznać dokładne regulacje w tej materii.
Możliwość, aby na wniosek pracodawcy funkcjonariusze zbadali trzeźwość pracowników, wprowadziła zmiana w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która weszła w życie 1 lipca 2011 r. Do tej pory pracodawca, który nawet miał uzasadnione podejrzenie, że pracownik znajduje się w stanie nietrzeźwym, mógł tylko i wyłącznie zaproponować, aby ten poddał się badaniu. Pracownik mógł jednak odmówić, co często miało miejsce.
Zgodnie z art. 17 ust. 3 powyższej ustawy od 1 lipca 2011 r. na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub samego pracownika badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Natomiast zabiegu pobrania krwi dokonuje fachowy pracownik służby zdrowia. Wprowadzona zmiana oznacza, iż badanie stanu trzeźwości będzie mogło być przeprowadzone również bez zgody pracownika.
W razie otrzymania od pracodawcy takiego zgłoszenia do zakładu pracy kierowani są funkcjonariusze, którzy przeprowadzają badania alkomatem. Nowelizacja wskazuje też, że koszty związane z przeprowadzeniem badania poniesie pracodawca ? np. koszty dojazdu. W przypadku jednak, gdy badanie wykaże, że pracownik jest pod wpływem alkoholu, pracodawcy będzie przysługiwało roszczenie wobec pracownika o zwrot kosztów. Dodatkowo z tytułu przeprowadzenia badań pobierana będzie przez policję opłata w wysokości 250 zł, stanowiąca dochód budżetu państwa. Może to być w znacznej mierze powodem ograniczenia wezwań funkcjonariuszy.
Podkreślenia wymaga jednakże fakt, iż odrębnie od powyższej ustawy pracodawcy mogą nałożyć karę pieniężną za stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy, co może być przyczyną zwolnienia. Naruszony może zostać m.in. art. 70 KW, stanowiący iż osoba, która wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości znajduje się w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji i podejmuje w tym stanie czynności zawodowe lub służbowe, podlega karze aresztu albo grzywny. Ponadto naruszony zostaje art. 160 KK, który stanowi, że kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech, a także art. 180 KK, odnoszący się do pracowników znajdujących się w stanie nietrzeźwym i pełniących czynności związane bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu pojazdów mechanicznych.