Sejm nowelizacją Kodeksu Karnego z 6 czerwca 2011 r. przyjął nową definicję przestępstwa: stalking, czyli uporczywe, złośliwe nękanie mogące wywołać poczucie zagrożenia. Nękanie takie może polegać na wysyłaniu obraźliwych SMS-ów, e-mailów, rozpowszechnianie plotek na temat danej osoby, śledzenie, rozsyłanie fałszywych informacji, obecność w pobliżu miejsca pracy lub zamieszkania. Stalking jest często powiązany z czynami karalnymi, tj. zniewagą, zniszczeniem mienia, przemocą domową. Zachowanie takie może wywoływać u ofiary strach, poczucie zagrożenia i lęk. Jest to realny problem społeczny, który wymagał interwencji ustawodawcy.
Jeżeli to my jesteśmy ofiarą stalkingu (ściganie odbywa się na wniosek pokrzywdzonego), to wystarczy, że złożymy zawiadomienie i wniosek o popełnieniu przestępstwa do prokuratury lub na policję. Powinniśmy też zgromadzić dowody na popełnienie przestępstwa nękania, np. SMS-y, e-maile, listy. Powinno się też prowadzić zapiski o miejscu i czasie zdarzenia, które wywołało u nas niepokój. Nie powinniśmy się mieć oporów, by zawiadomić policję, gdyż nękanie jest karalne i powinniśmy mieć tego świadomość.
Zjawisko nękania jest szczególnie powszechne w środowisku nastolatków. To oni najczęściej padają ofiarą stalkingu. W dobie internetu (portali społecznościowych) przestępstwa takie są często spotykane ? obrażanie osób przez zamieszczanie kompromitujących zdjęć, wypowiedzi, wyzwisk. Teraz takie zachowanie nie pozostanie bezkarne, jak stanowi art. 190 § 1 KK: ?Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3?. Natomiast w § 2 czytamy: ?Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej?.
Bardzo istotne jest wprowadzenie przepisu, który stanowi, że jeżeli w następstwie czynów zakwalifikowanych jako nękanie osoba pokrzywdzona targnie się na własne życie, sprawca może zostać skazany nawet na karę 10 lat pozbawienia wolności. Dawniej sprawca taki nie zostałby ukarany, a także by nie był pociągnięty do większej odpowiedzialności karnej. Jest to istotna zmiana wprowadzona przez ustawodawcę. Szkoda tylko, że dopiero teraz dostrzeżono problem. Nękanie nie jest zjawiskiem nowym, aczkolwiek teraz jest bardziej widoczne i rozpowszechnione. Wprowadzenie art. 190 ma na celu zwiększenie ochrony prawnej ofiar nękania. Wystarczy tylko, że wystąpią z wnioskiem, a sąd będzie mógł ukarać sprawcę ? nałożyć na niego obowiązek naprawienia szkody lub zapłaty zadośćuczynienia za krzywdę. Może też zostać orzeczony przez sąd zakaz zbliżania się do domu ofiary lub kontaktowania się z nią.
Aldona Dzwonkowska