Dlaczego SKOK?
Mariusz Gazda
Ustawa o Spółdzielczych Kasach Oszczędnościowo-Kredytowych w art. 3 potwierdza jednoznacznie szczególny charakter Kas, stanowiąc, że prowadzą one działalność niezarobkową. Można zakładać, że organizacje non-profit (niezarobkowe) utrzymują dochód na poziomie wystarczającym tylko na pokrycie bieżących kosztów operacyjnych. Dla SKOK-ów taka strategia może oznaczać autodestrukcję.
Takie założenia nie biorą pod uwagę zarówno rozwoju, jak i ryzyka strat, które mogą się pojawić przy realizacji zadań statutowych, a które są trudne do przewidzenia z należytym wyprzedzeniem .Trudno bowiem przewidzieć zdarzenia losowe, czy też sytuację finansową członka (pożyczkobiorcy) w dłuższym okresie czasu.
To, co czyni spółdzielcze kasy instytucjami niezarobkowymi jest przede wszystkim to, że cała nadwyżka w ten, czy inny sposób pracuje na rzecz członków Kasy. Część wypracowanych przez Kasę zysków przekazywana jest w formie niższego oprocentowania pożyczek, wyższego oprocentowania lokat, dodatkowych usług, lepszej ochrony na wypadek strat, wyposażenia, które umożliwia świadczenie lepszych usług itp. Ostatecznie SKOK wypracowuje nadwyżkę bilansową, która w całości przekazywana jest na fundusz zasobowy, który jest pierwszym poziomem ochrony oszczędności członkowskich przed stratami (w SKOK nie wypłacana jest dywidenda).
SKOK jest także instytucją non-profit w tym znaczeniu, że jej celem jest świadczenie usług na rzecz swoich członków, a nie osiąganie zysków. SKOK potrzebuje pieniędzy jako środka umożliwiającego dostarczanie usług oraz korzyści swoim członkom. Kasy muszą oczywiście działać starannie, zgodnie z zasadami dobrej praktyki finansowej. Nie ma żadnego uzasadnienia dla istnienia Kas, które przynoszą straty. Ale pieniądze są środkiem, nie zaś celem samym w sobie.
SKOK różnią się zatem od organizacji pozarządowych, których zadaniem jest redystrybucja środków pozyskanych na cele społeczne. Fundacje czy stowarzyszenia niekoniecznie muszą prowadzić działalność gospodarczą, aby wykonywać swoje cele statutowe.