O szczegółach budowy wołomińskiej kompostowni, terminach realizacji, zwiększeniu zatrudnienia i zasadach finansowania inwestycji z Prezesem MZO w Wołominie, Jarosławem Kubałą rozmawia Barbara Wiśniowska.
– Panie Prezesie, wspomniał Pan, że każda gmina powinna sama gospodarować swoimi odpadami. Mieszkańcy pytają w związku z tym, z jakiego powodu wołomińska kompostownia będzie przyjmowała więcej biośmieci, niż Wołomin produkuje.
– Muszę sprostować, mówiłem że gmina powinna mieć władztwo nad odpadami i decydować o tym, jak je zagospodarowuje. Dzięki posiadaniu własnej instalacji nie musi płacić innej gminie, czy firmie za przetwarzanie odpadów w instalacjach zewnętrznych. Nasza zmodernizowana kompostownia będzie zagospodarowywać przede wszystkim wołomińskie odpady. Odpady z gmin ościennych będziemy przyjmować dodatkowo, co przyniesie wymierne korzyści finansowe dla spółki i gminy Wołomin.
-Przeciwnicy kompostowni są rozżaleni, że nie zrobiliśmy na odwrót: nie dogadaliśmy się z całym powiatem i nie znaleźliśmy miejsca bardziej oddalonego od domów. Z jakiego powodu nie wybrano takiego rozwiązania?
– Decyzja o modernizacji instalacji w Starych Lipinach zapadła zgodnie z wszystkimi wymogami prawa. Mamy prawomocną decyzję środowiskową, co oznacza że pozytywnie zaopiniowały to przedsięwzięcie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Sanepid, Wody Polskie i Urząd Marszałkowski! Te wszystkie instytucje potwierdziły formalnie, że instalacja jest bezpieczna i może funkcjonować w tym miejscu. Nasz obiekt będzie spełniał wymogi BAT (Najlepszej Dostępnej Techniki), będzie działał bez uciążliwości dla mieszkańców i negatywnego wpływu na środowisko.
-Kto podjął decyzję o hermetyzacji kompostowni?
– Decyzja jest wynikiem wieloletnich prac zespołu technicznego powołanego w ramach MZO we współpracy z Urzędem Miasta oraz w ścisłym porozumieniu z reprezentantami mieszkańców. Pierwsze koncepcje projektu analizowane były w 2017 roku. Ostateczny kształt układu technologicznego inwestycji opracowano w 2020 roku, dla potrzeb wszczęcia procedury oceny oddziaływania na środowisko. Decyzja podjęta została przez Zarząd MZO Wołomin w trybie określonym statutem spółki.
-Ile miejsc pracy powstanie i jakie inne korzyści odczują mieszkańcy?
– Według założeń projektu liczba pracowników pracujących w kompostowni będzie podwojona. Przypomnę, że MZO jest ważnym pracodawcą w gminie Wołomin i zatrudnia 120 osób. Obecnie na kompostowni pracuje 20 osób, dzięki inwestycji liczba zatrudnionych wzrośnie.
– Radni powiedzieli, że część odpadów ma być składowana na zewnątrz. Co wtedy z odorami?
– Projekt nie zakłada rozbudowy składowiska, ale modernizację zakładu, w tym przede wszystkim przebudowę i hermetyzację kompostowni. Po wypełnieniu ostatniej czynnej kwatery, zostanie ona zrekultywowana (tak jak poprzednie) i objęta 30-letnim monitoringiem. MZO realizuje inwestycje, których priorytetem jest odzysk i recykling.
Procesy technologiczne na kompostowni będą odbywały się w hermetycznych warunkach i obejmować będą następujące elementy:
– przyjęcie odpadów i ich wyładunek w hermetyzowanej hali; hala chłodzona latem, wyposażona w maszyny i urządzenia; wentylacja hali spięta z układem oczyszczania powietrza procesowego – odprowadzanie na biofitr;
– wstępne doczyszczanie substratów do kompostowania – na liniach technologicznych wewnątrz hermetyzowanej, chłodzonej latem hali;
– wyładunek przygotowanych do kompostowania surowców ładowarką kołową i przeładunek bezpośrednio do hermetyzowanych boksów procesowych; boksy wyposażone w system podposadzkowego negatywnego (wyciąg) napowietrzania oraz wentylacji – całe powietrze prowadzone szczelnym układem do biofiltra;
– kompost po procesie intensywnym (co najmniej po 2 tygodniach przetwarzania) z wykorzystaniem ładowarki transportowany na napowietrzany podposadzkowo, zakryty wiatą plac dojrzewania, gdzie będzie przerzucany z wykorzystaniem przerzucarki bocznej.
– W jakich innych miejscowościach można spotkać podobną kompostownię?
– Podczas podejmowania decyzji o rozwiązaniach technologicznych, przedstawiciele mieszkańców, Radni oraz przedstawiciele Urzędu Miasta uczestniczyli w wyjeździe technicznym m.in. do kompostowni w Swarzewie, gdzie przetwarzane jest w systemie na placach napowietrzanych ponad 20.000 Mg odpadów i osadów ściekowych.
W pełni zhermetyzowana kompostownia funkcjonuje w Suchym Lesie koło Poznania, gdzie zagospodarowywane są odpady BIO pochodzące z Poznania i gmin ościennych. Ostatnio (18 czerwca br.) MZO zorganizowało kolejny bezpłatny wyjazd studyjny do tej właśnie instalacji. W wyjeździe uczestniczyli przedstawiciele Rady Miejskiej, przedstawiciele Gminy Wołomin, sołectw sąsiadujących z instalacją MZO oraz chętni mieszkańcy. Wyjazd był okazją do zapoznania się z nowoczesną, w pełni hermetyczną technologią wykorzystywaną w Biokompotowni ZZO.
System z wykorzystaniem hermetyzowanych boksów i placu dojrzewania jest standardowo stosowany na wszystkich instalacjach MBP do stabilizacji podsitowej zmieszanych odpadów komunalnych.
Dla odpadów organicznych zbieranych selektywnie stosuje się powszechnie systemy pryzmowe.
Tym samym, MZO Wołomin realizuje swój projekt (przebudowa i hermetyzacja kompostowni) w zdecydowanie wyższym standardzie niż powszechnie stosowany oraz wymagany prawnie. Dzięki temu na terenie zakładu powstanie w pełni zhermetyzowana instalacja spełniająca standardy BAT (Najlepszej Dostępnej Techniki), działająca praktycznie bez uciążliwych zapachów.
– Na facebooku MZO znalazłam informację, że odpadów ma być coraz mniej, natomiast mieszkańcy skomentowali, że w planie gospodarowania odpadami dla Mazowsza znaleźli dane o rozbudowie i większej ilości śmieci. Jakie rzeczywiście są plany?
– Odpady obecnie przyjmowane do zakładu, to odpady poddawane składowaniu na kwaterze odpadów (głównie tzw. stabilizat) oraz zbierane selektywnie surowce wtórne, w tym frakcja organiczna, które trafiają do dalszego przetwarzania. W związku ze zmianami prawa oraz z faktem, że Spółka nie planuje rozbudowywać składowiska odpadów, zmniejszą się, a ostatecznie zaprzestane zostanie przyjmowanie odpadów trafiających na składowisko.
Plany inwestycyjne Spółki (poza modernizacją i hermetyzacja kompostowni) zakładają także powstanie nowoczesnej sortowni odpadów, do których trafiać będzie kilka frakcji zbieranych selektywnie na terenie gminy Wołomin, węzła recyklingu gruzu i przetwarzania odpadów wielkogabarytowych oraz budowę biogazowni. Dzięki inwestycjom w odzysk, możliwe będzie osiągnięcie wyśrubowanych poziomów recyklingu. To pozwoli uniknąć wielomilionowych kar grożących gminom, które nie spełnią tych wymagań.
Ilości odpadów, jakie docelowo mogą być przyjęte w poszczególnych instalacjach określa szczegółowo decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach.
– Jakie będą zasady spłacania pożyczki?
– Pożyczka udzielona jest na 20 lat na zasadach preferencyjnych WIBOR+0,5%
– Kiedy można spodziewać się ukończenia prac projektowych
– Prace projektowe realizowane są etapowo. MZO Wołomin posiada ostateczne dwie decyzje – pozwolenie na budowę dla placów dojrzewania i modernizacji boksów oraz budowy hali. Pierwszy zakres wszedł w fazę realizacji – podpisano umowę z firmą wykonawczą.
Dla drugiego etapu, z uwagi na zakończony okres trwałości wcześniejszego projektu, podjęto decyzję o optymalizacji inwestycji i w opracowaniu jest projekt zamienny. Gotowa dokumentacja spodziewana jest na koniec sierpnia tego roku.
Dla innych instalacji (sortownia, węzły recyklingu) złożono wniosek o dofinansowanie w programie „Feniks” ogłoszonym przez NFOŚiGW. Wniosek MZO przeszedł do kolejnego etapu konkursu i znajduje się na wysokiej pozycji na liście rankingowej zaledwie kilku projektów aplikujących o dofinansowanie Nie rozpoczęto jeszcze procesu projektowania.
– Kiedy przetarg na budowę?
– Przetarg na budowę placów dojrzewania z zadaszeniem i napowietrzaniem podposadzkowym zakończył się podpisaniem umowy w dniu 25 czerwca 2024. Wykonawca przystąpił już do prac budowlanych. Przetarg na budowę hermetycznej hali przyjęcia odpadów i boksów planowany jest w 3 kwartale 2024 roku.
– Kiedy ma szansę zakończyć się budowa?
– Wybrany Wykonawca pierwszego etapu prac ma 44 tygodnie na realizację umowy. W kolejnym postępowaniu zostanie wyłoniony wykonawca drugiego etapu prac polegających na budowie hermetycznych boksów kompostowania oraz hali przyjęcia odpadów wyposażonej w specjalny system napowietrzania i podciśnienia, zapobiegający wydostawaniu się zapachów na zewnątrz. Przebudowa i pełna hermetyzacja kompostowni zakończą się w 4 kwartale 2025 r. W efekcie powstanie nowoczesna instalacja spełniająca tzw. standardy BAT, czyli Najlepszych Dostępnych Technik, a problem odorów zostanie skutecznie rozwiązany