15. Objawy poronień

Każde krwawienie i pobolewanie podczas ciąży wymaga natychmiastowej porady lekarza. Może być bowiem sygnałem rozpoczynającego się poronienia.

Objawami tzw. poronienia zagrażającego są skąpe bezbolesne krwawienia z dróg rodnych pojawiające się w I trymestrze ciąży (przed ukończeniem 16. tygodnia).
Objawy tego poronienia najczęściej występują w dniach przypadających na kolejne menstruacje, a więc w 4., 8. i 12. tygodniu ciąży. Zdarzają się również często ok. 14. tygodnia ciąży, czyli w czasie, gdy łożysko podejmuje swą czynność, a produkcja hormonów w ciałku żółtym ulega znacznemu obniżeniu.
Krew jest wówczas żywoczerwona albo ma różowe zabarwienie. Jeśli krwawienie ustaje, krew ciemnieje, przybiera brązowawy kolor. Czasem jest zmieszana ze śluzem. Krwawienie może być krótkotrwałe i niewielkie. Zdarza się także, że pod względem obfitości przypomina normalną miesiączkę. Krwawienie z dróg rodnych we wczesnej ciąży jest często spotykanym zjawiskiem, pojawia się zwykle raz na cztery potwierdzone ciąże. Jest to zawsze krew matczyna, nie płodowa. Zdarza się, że krwawienie jest niewielkie i ustępuje samoistnie po krótkim czasie.
Jeżeli jednak krwawienie nasila się i towarzyszy mu tępy, rozpierający ból w podbrzuszu lub krzyżu, jest to tzw. poronienie rozpoczynające się.
Natomiast jeśli następuje dalsze wzmożenie powyższych objawów oraz zejście jaja płodowego lub jego części do kanału szyjki macicy, ma już miejsce poronienie w toku.  Poronienia niezupełne, zupełne, chybione
Gdy poronienie już się dokonuje, a tkanki łożyska i pęcherzyk płodowy, ewentualnie z zarodkiem, znajdują się w kanale szyjki macicy lub w pochwie, mamy do czynienia z poronieniem niezupełnym (w przypadku poronienia zagrażającego macica ma wielkość odpowiadającą rozwojowi ciąży, kanał szyjki macicy jest otwarty). W poronieniach niezupełnych część tkanek zostaje wydalona, a część jaja płodowego, drobne fragmenty kosmówki, czyli tzw. resztki po poronieniu, zalegają wewnątrz macicy i są przyczyną krwawienia, które może utrzymywać się przez dłuższy czas. Macica wymaga wówczas wyłyżeczkowania, gdyż w przeciwnym razie kobiecie grozi krwotok lub zakażenie wewnątrzmaciczne. Zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu.
Jeśli wszystkie tkanki płodu wraz z zarodkiem zostały wydalone z macicy, poronienie jest zupełne (z reguły jest ono bardzo wczesne, do 7. tygodnia). Macica jest wówczas pusta i nie wymaga wyłyżeczkowania.
Poronienie chybione (nazywane poronieniem zatrzymanym lub ciążą obumarłą) to takie, w którym zarodek nie żyje, ale ciąża trwa nadal. Obumarły płód może pozostawać w jamie macicy przez kilka tygodni, nawet miesięcy. Macica przestaje się powiększać, ale jej szyjka pozostaje ściśle zamknięta. Wyniki testów ciążowych mogą być niepewne przez kilka tygodni po obumarciu płodu. Najlepszą metodą stwierdzenia, czy zarodek jest żywy, czy obumarł, jest badanie ultrasonograficzne. W 5. tygodniu ciąży można wyczuć już bicie serca noworodka, w 12. zbadać je za pomocą słuchawki dopplerowskiej. Jeżeli lekarz zdecyduje, że ciąża jest martwa, należy ją jak najszybciej usunąć.
Powodem krwawienia może być częściowe oddzielenie się łożyska lub błon płodowych od ścian macicy. Niekiedy do obumarcia zarodka i w konsekwencji do poronienia dochodzi nawet przy skąpym i krótkotrwałym krwawieniu. Kobieta ciężarna, która zaczęła krwawić, zawsze powinna zachować wydalone z krwią fragmenty tkanek, by lekarz mógł je zbadać.
O tym jak zapobiegać i leczyć w powyższych sytuacjach opowiem w następnym wydaniu Życia Powiatu Wołomińskiego.