12. Upadek

Marcin Pieńkowski

Tytuł debiutu Nielsa Muellera może sugerować intrygujące political fiction. Jednak nie mamy do czynienia z filmem akcji czy kunsztownym kinem politycznym, tylko z niełatwym dramatem psychologicznym. Za podstawę scenariusza posłużyła prawdziwa historia zwykłego sprzedawcy mebli, rozczarowanego amerykańską rzeczywistością lat 70, który decyduje się na tragiczny krok zamachu na Richarda Nixona. Zaplanował on porwanie samolotu pasażerskiego i uderzenie nim w budynek Białego Domu… „Zabić prezydenta” to przede wszystkim kolejne rozprawienie się z nieśmiertelnym mitem „amerykańskiego snu”. Bohater grany przez niezawodnego Seana Penna to odzwierciedlenie milionów osób, porwanych w niszczycielskie tryby amerykańskiej maszyny do robienia pieniędzy. Zwykły sprzedawca uczestniczy w ciągłym wyścigu szczurów w świecie, w którym miarą szacunku jest liczba sprzedanego towaru. Sam Bicke dusi się w bezdusznej krainie pieniądza, pragnie założyć własny interes, jednak nie potrafi zwyciężyć w demonicznym świecie biurokracji i dyskryminacji. Do tego dochodzą problemy rodzinne i ciągła presja sukcesu, które prowadzą do coraz poważniejszych frustracji. W telewizji trwa nagonka na prezydenta Nixona i to właśnie w nim Bicke upatruje przyczynę swojej niedoli i decyduje się na szaleńczy akt przemocy, będący w jego przekonaniu bohaterską próbą uwolnienia narodu amerykańskiego od trawiącej go choroby. Mueller świetnie pokazał drogę człowieka od pozornego sukcesu po upokarzający upadek pod krzyżem własnych kompleksów i intelektualnej impotencji. Ameryka jest u niego dość groteskową krainą finansowego uwielbienia, pozornie demokratycznym krajem targanym przez wewnętrzne konflikty. Mueller udanie powraca do konwencji kina społecznego, które swój renesans przeżywało na przełomie lat 60 i 70. „Zabić prezydenta” to przepełniona fatalizmem historia o absurdalnej walce maluczkich z wszechmocnym systemem.

Zabić prezydenta
The Assassination
of Richard Nixon
USA, 2004
Reż.: Niels Mueller
Obsada: Sean Penn,
Naomi Watts, Don Cheadle,
Jack Thompson
Dystrybutor: Monolith Plus, 95’